Instrukcja instalacji, obsługi i konserwacji silników elektrycznych

 

  Главная      Учебники - Разные 

 

поиск по сайту            правообладателям  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instrukcja instalacji, obsługi i konserwacji silników elektrycznych

 

 

INSTRUKCJA INSTALACJI, OBSŁUGI I KONSERWACJI
SILNIKÓW ELEKTRYCZNYCH
Niniejsza instrukcja obsługi zawiera informacje o silnikach indukcyjnych WEG wyposażonych
w klatkę wirnika, z wirnikiem ze stałym lub hybrydowym magnesem, działających pod
niskim, średnim lub wysokim napięciem w obudowach o wielkości IEC od 56 do 630 oraz
NEMA od 42 do 9606/10.
Na temat serii silników wskazanych poniżej dostępne są dodatkowe informacje
w odpowiednich instrukcjach obsługi:
g Silniki do instalacji oddymiania;
g Silniki z hamulcem elektromagnetycznym;
g Silniki do zastosowań w obszarach niebezpiecznych.
Przedstawiane silniki spełniają następujące normy (o ile mają zastosowanie):
g NBR 17094-1: Máquinas Elétricas Girantes - Motores de Indução - Parte 1: trifásicos.
g NBR 17094-2: Máquinas Elétricas Girantes - Motores de Indução - Parte 2: monofásicos.
g IEC 60034-1: Maszyny elektryczne wirujące - Część 1: Dane znamionowe i parametry.
g NEMA MG 1: Silniki i generatory.
g CSA C 22.2 N°100: Silniki i generatory.
g UL 1004-1: Maszyny elektryczne wirujące - Wymagania ogólne
W razie pytań dotyczących niniejszego podręcznika prosimy o kontakt z lokalnym oddziałem
WEG. Dane kontaktowe można znaleźć na .
SPIS TREŚCI
1. TERMINOLOGIA
6
2. ZALECENIA WSTĘPNE
7
2.1. SYMBOL OSTRZEŻENIA
7
2.2. PRZEGLĄD PRZY ODBIORZE
7
2.3. TABLICZKI ZNAMIONOWE
8
3. INSTRUKCJE BEZPIECZEŃSTWA
11
4. OBSŁUGA I TRANSPORT
12
4.1. PODNOSZENIE
12
4.1.1. Silniki poziome z jedną śrubą oczkową
12
4.1.2. Silniki poziome z dwiema śrubami oczkowymi
13
4.1.3. Silniki pionowe
14
4.1.3.1. Procedura umieszczania silników W22 w pionie
14
4.1.3.2. Procedura umieszczania silników HGF i W50 w pionie
15
4.2. PROCEDURA UMIESZCZANIA W POZIOMIE SILNIKÓW W22 PRZEZNACZONYCH
DO MONTAŻU PIONOWEGO
16
5. MAGAZYNOWANIE
18
5.1. ODSŁONIĘTE POWIERZCHNIE SKRAWANE
18
5.2. MAGAZYNOWANIE
18
5.3 ŁOŻYSKA.19
5.3.1 Łożyska smarowane smarem stałym
19
5.3.2 Łożyska smarowane olejem
19
5.3.3 Łożyska smarowane mgłą olejową
20
5.3.4 Łożysko tulejowe
20
5.4. REZYSTANCJA IZOLACJI
20
5.4.1. Pomiar rezystancji izolacji
20
6. MONTAŻ
23
6.1. PODŁOŻE
24
6.2. MONTAŻ SILNIKA
26
6.2.1. Silniki montowane na nóżkach
26
6.2.2. Silniki montowane kołnierzowo
26
6.2.3. Silniki montowane na nadlewie
27
6.3. WYWAŻENIE
27
6.4. SPRZĘGŁA
27
6.4.1. Sprzęgło bezpośrednie
28
6.4.2. Sprzęgło przekładni
28
6.4.3. Sprzęgło koła pasowego i pasa
28
6.4.4. Sprzęgło silników z łożyskiem tulejowym
28
6.5. POZIOMOWANIE
29
6.6. WYRÓWNANIE
29
6.7. PODŁĄCZANIE SILNIKÓW SMAROWANYCH OLEJEM LUB MGŁĄ OLEJOWĄ
30
4
6.8. PODŁĄCZANIE SYSTEMU WODY CHŁODZĄCEJ
30
6.9. PODŁĄCZANIE ELEKTRYCZNE
30
6.10. PODŁĄCZANIE URZĄDZEŃ ZABEZPIECZAJĄCYCH PRZED PRZEGRZANIEM
33
6.11. REZYSTOROWE CZUJNIKI TEMPERATURY (PT-100)
34
6.12. PODŁĄCZANIE GRZEJNIKÓW PRZECIWKONDENSACYJNYCH
36
6.13. METODY URUCHAMIANIA
37
6.14. SILNIKI NAPĘDZANE FALOWNIKIEM
38
6.14.1. Używanie filtra dV/dt
38
6.14.1.1. Silnik z emaliowanym drutem okrągłym
38
6.14.1.2. Silnik z gotowymi cewkami
38
6.14.2. Izolacja łożyska
39
6.14.3. Częstotliwość przełączania
39
6.14.4. Mechaniczny limit prędkości
39
7. ODBIÓR
40
7.1. WSTĘPNE URUCHOMIENIE
40
7.2. WARUNKI EKSPLOATACYJNE
42
7.2.1.Ograniczenia wibracji
43
8. KONSERWACJA
44
8.1. PRZEGLĄD OGÓLNY
44
8.2. SMAROWANIE
44
8.2.1. Łożyska toczne smarowane smarem stałym
45
8.2.1.1. Silnik bez smarownicy
48
8.2.1.2. Silnik ze smarownicą
48
8.2.1.3. Zgodność smaru Mobil Polyrex EM z innymi smarami
49
8.2.2. Łożyska smarowane olejem
49
8.2.3. Łożyska smarowane mgłą olejową
50
8.2.4. Łożyska tulejowe
50
8.3. MONTAŻ I DEMONTAŻ SILNIKA
51
8.3.1. Skrzynka zaciskowa
52
8.4. SUSZENIE IZOLACJI UZWOJENIA STOJANA
52
8.5. CZĘŚCI ZAMIENNE
53
9. INFORMACJE DOTYCZĄCE OCHRONY ŚRODOWISKA
54
9.1. OPAKOWANIE
54
9.2. PRODUKT
54
10. KARTA WYKRYWANIA I USUWANIA USTEREK
55
1. TERMINOLOGIA
Wyważenie: procedura sprawdzania rozkładu masy wirnika i, w razie konieczności, jego dostosowania tak, aby
resztkowe niewyważenie lub wibracje części poprzecznych, i/lub siły działające na łożyska przy częstotliwości
odpowiadającej prędkości roboczej pozostawały w granicach określonych w Normach międzynarodowych.
[ISO 1925:2001, definicja 4.1]
Klasa dokładności wyważenia: wskazuje amplitudę wibracji przy szczytowej prędkości, podaną w mm/s, wirnika
obracającego się swobodnie. Jest to iloczyn właściwego niewyważenia i prędkości kątowej wirnika przy
maksymalnej prędkości roboczej.
Element uziemiony: metalowa część podłączona do systemu uziemienia.
Element pod napięciem: przewód lub część przewodząca, w założeniu będąca pod napięciem podczas
normalnej pracy, obejmuje to przewód neutralny.
Autoryzowany personel: pracownicy, którzy mają formalną akceptację firmy.
Wykwalifikowany personel: pracownicy, którzy spełniają jednocześnie następujące warunki:
g Zostali przeszkoleni pod nadzorem i kierownictwem odpowiednio wykwalifikowanej i uprawnionej osoby;
g Pracują pod nadzorem wykwalifikowanej i uprawnionej osoby.
Uwaga: Kwalifikacje są ważne tylko w firmie, która przeszkoliła pracownika zgodnie z warunkami określonymi przez autoryzowanego
i wykwalifikowanego szkoleniowca.
2. ZALECENIA WSTĘPNE
W silnikach elektrycznych znajdują się obwody pod napięciem, nieosłonięte obracające się elementy
i gorące powierzchnie, które przy normalnej pracy mogą spowodować poważne obrażenia. W
związku z tym zaleca się, aby czynności transportowe, magazynowe, montażowe, eksploatacyjne i
konserwacyjne były zawsze wykonywane przez wykwalifikowany personel.
Dodatkowo należy pamiętać o uwzględnieniu odpowiednich procedur i norm obowiązujących w kraju,
w którym urządzenie będzie uruchomione.
Niezgodność z procedurami zalecanymi przez niniejszą instrukcję oraz innymi informacjami w witrynie WEG
może spowodować poważne obrażenia ciała, zniszczenie mienia i unieważnić gwarancję na produkt.
Z przyczyn praktycznych nie jest możliwe umieszczenie w niniejszej instrukcji szczegółowych informacji o
wszystkich możliwych sytuacjach, jak również przedstawienie wszystkich wariantów montażu, obsługi lub
konserwacji.
Instrukcja zawiera wyłącznie te informacje, dzięki którym wykwalifikowani i przeszkoleni pracownicy będą mogli
realizować swoje zadania. Ilustracje produktu są wyłącznie przykładowe.
W przypadku silników do instalacji oddymiania należy się zapoznać z dodatkową instrukcją obsługi 50026367
dostępną w witrynie internetowej .
W przypadku silników z hamulcem należy się zapoznać z informacjami w instrukcji silników z hamulcem WEG
50021973, dostępnej w witrynie internetowej .
Informacje na temat dopuszczalnych obciążeń promieniowych i osiowych wału znajdują się w katalogu
technicznym produktu.
To użytkownik jest odpowiedzialny za prawidłowe określenie warunków otoczenia i właściwości
użytkowych.
W okresie gwarancyjnym wszystkie usługi konserwacyjne, remontowe i regeneracyjne muszą być wyko-
nywane przez autoryzowane punkty serwisowe WEG. W przeciwnym razie gwarancja zostanie unieważ-
niona.
2.1. SYMBOL OSTRZEŻENIA
Informacje na temat bezpieczeństwa i gwarancji.
2.2. PRZEGLĄD PRZY ODBIORZE
Wszystkie produkowane silniki podlegają przeglądowi.
Należy sprawdzić, czy podczas transportu silnika nie doszło do jego uszkodzenia. Wszystkie uszkodzenia
należy zgłosić pisemnie firmie spedycyjnej, agencji ubezpieczeniowej i firmie WEG. Niezastosowanie się do tych
procedur spowoduje utratę gwarancji.
Zakres przeglądu produktu:
g Sprawdzenie, czy dane na tabliczce znamionowej są zgodne z zamówieniem zakupu;
g Wyjęcie blokady wału (jeśli została zamocowana) i jego ręczny obrót w celu sprawdzenia, czy wał się nie
zablokował;
g Sprawdzenie, czy silnik nie został narażony podczas transportu na kurz i wilgoć.
Nie wolno czyścić wału ze smaru ochronnego ani wyjmować zaślepek z wlotów kablowych. Zabezpieczenia
te muszą pozostać na swoim miejscu do zakończenia montażu.
7
2.3. TABLICZKI ZNAMIONOWE
Tabliczka znamionowa zawiera informacje opisujące cechy konstrukcyjne i osiągi silnika. Przykładowe układy
tabliczek znamionowych zostały przedstawione na rys. 2.1 i 2.2.
8
Rys. 2.1 - Tabliczka znamionowa silnika IEC
9
Rys. 2.2 - Tabliczka znamionowa silnika NEMA
10
3. INSTRUKCJE BEZPIECZEŃSTWA
Przed rozpoczęciem jakichkolwiek czynności montażowych lub eksploatacyjnych należy odłączyć silnik
od zasilania i poczekać na jego całkowite zatrzymanie. Aby uniknąć przypadkowego uruchomienia
silnika, należy podjąć dodatkowe czynności.
Pracownicy obsługujący instalacje elektryczne — w zakresie ich montażu, eksploatacji lub konserwacji
— powinni używać odpowiednich narzędzi oraz otrzymać informacje dotyczące obowiązujących norm
i zasad bezpieczeństwa, w tym używania wyposażenia ochronnego. Należy pamiętać o ścisłym
przestrzeganiu tych zasad. Pozwoli to zmniejszyć ryzyko obrażeń osobistych.
W silnikach elektrycznych znajdują się obwody pod napięciem, nieosłonięte obracające się elementy
i gorące powierzchnie, które przy normalnej pracy mogą spowodować poważne obrażenia. Zaleca się,
aby czynności transportowe, magazynowe, montażowe, eksploatacyjne i konserwacyjne były zawsze
wykonywane przez wykwalifikowany personel.
Należy zawsze stosować się do zasad bezpieczeństwa, instalacji, konserwacji i przeglądu zgodnie z normami
obowiązującymi w poszczególnych krajach.
11
4. OBSŁUGA I TRANSPORT
Silników w oddzielnych opakowaniach nigdy nie należy podnosić za wał ani za opakowanie. Można je podnosić
wyłącznie za pomocą śrub oczkowych. Do podniesienia silnika należy używać wyłącznie odpowiednich
podnośników. Śruby oczkowe na obudowie są zaprojektowane do podnoszenia ciężaru maszyny w zakresie
wskazanym na tabliczce znamionowej. Silniki dostarczone na paletach można podnosić wyłącznie razem z całą
paletą, używając podnośnika, który ma odpowiedni udźwig.
Należy uważać, aby nigdy nie upuścić opakowania. Ostrożne traktowanie opakowania i silnika pozwoli uniknąć
uszkodzenia łożysk.
Śruby oczkowe umieszczone na obudowie są zaprojektowane do podnoszenia wyłącznie maszyny. Nie
wolno ich używać do podnoszenia silnika z połączonym urządzeniem: podstawą, kołem pasowym,
pompami, reduktorami itd.
Nie wolno używać uszkodzonych, wygiętych lub pękniętych śrub oczkowych. Przed podniesieniem silnika
należy zawsze sprawdzić stan śruby oczkowej.
Śruby oczkowe umieszczone na poszczególnych elementach, takich jak osłony końcowe, zestawy do
wymuszania wentylacji itd., mogą być używane wyłącznie do podnoszenia tych elementów. Nie wolno ich
używać do podnoszenia pełnej, złożonej maszyny.
Pracując z silnikiem, należy zachować szczególną ostrożność. Pozwoli to uniknąć uszkodzenia łożysk oraz
nadmiernych naprężeń śrub oczkowych, które pozwolą uniknąć ich uszkodzenia.
Przed przenoszeniem lub transportowaniem silników z cylindrycznymi łożyskami wałeczkowymi lub
poprzeczno-wzdłużnymi łożyskami kulkowymi należy zawsze zastosować mechanizm blokujący wał.
Wszystkie silniki HGF, W50 i W60 niezależnie od typu łożyska, muszą być transportowane z
zamocowanym mechanizmem blokującym wał.
Silniki do montażu w pionie z łożyskami smarowanymi olejem należy transportować w pozycji pionowej. Jeśli
jest konieczne przenoszenie i transport silnika w pozycji poziomej, należy zainstalować urządzenie blokujące
wał po obu stronach (strona napędu i strona bez napędu) silnika.
4.1. PODNOSZENIE
Przed podniesieniem silnika należy sprawdzić, czy wszystkie śruby oczkowe są dobrze dociśnięte, a ich
rozszerzenia stykają się z powierzchnią elementu, który ma zostać podniesiony, tak jak przedstawiono
na rys. 4.1. Rys. 4.2 pokazuje nieprawidłowe dokręcenie śruby oczkowej.
Należy się upewnić, że urządzenie podnoszące ma udźwig stosowny do masy wskazanej na tabliczce
znamionowej silnika.
Rys. 4.1 - Prawidłowe dokręcenie śruby
Rys. 4.2 - Niepoprawne dokręcenie
oczkowej
śruby oczkowej.
Środek ciężkości zależy od konstrukcji silnika i akcesoriów. Podczas podnoszenia maszyny nie wolno
przekroczyć podanego poniżej maksymalnego dozwolonego kąta nachylenia.
Maks. 30°
4.1.1. Silniki poziome z jedną śrubą oczkową
W poziomych silnikach z jedną śrubą
oczkową maksymalny kąt nachylenia
podczas podnoszenia silnika nie może
przekroczyć 30º względem osi pionowej,
tak jak to przedstawiono na rys. 4.3.
Rys. 4.3 - Maksymalne dozwolone nachylenie silnika z jedną śrubą oczkową.
12
4.1.2. Silniki poziome z dwiema śrubami oczkowymi
Jeśli silnik jest wyposażony w więcej śrub oczkowych, należy go podnieść, używając wszystkich śrub.
Istnieją dwa możliwe układy śrub oczkowych (pionowe i nachylone), tak jak na rysunku poniżej:
g W silnikach ze śrubami oczkowymi do podnoszenia pionowego, jak na rys. 4.4, maksymalny kąt nachylenia
podczas podnoszenia silnika nie może przekroczyć 45º względem osi pionowej. Aby elementy podnoszące
(łańcuch lub lina) zachowywały ustawienie pionowe, zalecamy użycie zawiesia belkowego. Pozwoli to uniknąć
uszkodzenia powierzchni silnika.
Maks. 45°
Rys. 4.4 - Maksymalny kąt wynikowy w silnikach z przynajmniej dwiema śrubami oczkowymi.
g W silnikach HGF, W40 i W50, jak na rys. 4.5, maksymalny kąt wynikowy nie może przekroczyć 30º względem
osi pionowej;
Maks. 30°
Rys. 4.5 - Maksymalny kąt wynikowy w poziomych silnikach HGF, W40 i W50
g W silnikach z nachylonymi śrubami oczkowymi, jak na rys. 4.6, aby elementy podnoszące (łańcuch lub lina)
zachowywały ustawienie pionowe, zalecamy użycie zawiesia belkowego. Pozwoli to uniknąć uszkodzenia
powierzchni silnika.
Rys. 4.6 - Używanie zawiesia belkowego do podnoszenia
13
4.1.3. Silniki pionowe
W silnikach montowanych pionowo, jak na rys. 4.7, aby elementy podnoszące (łańcuch lub lina) zachowywały
ustawienie pionowe, zalecamy użycie zawiesia belkowego. Pozwoli to uniknąć uszkodzenia powierzchni silnika.
Rys. 4.7 - Podnoszenie silników montowanych pionowo
Należy zawsze używać śrub oczkowych umieszczonych na górze silnika po przeciwległych stronach
względem siebie, biorąc pod uwagę pozycję montażu. Patrz rys. 4.8.
Rys. 4.8 - Podnoszenie silników HGF i W50.
4.1.3.1. Procedura umieszczania silników W22 w pionie
Ze względów bezpieczeństwa na czas transportu silniki montowane pionowo są zwykle pakowane
i dostarczane w pozycji poziomej.
Aby umieścić silniki W22 wyposażone w śruby oczkowe (patrz rys. 4.6) w pozycji pionowej, należy wykonać
następujące czynności:
1. Sprawdzić, czy śruby oczkowe zostały prawidłowo dokręcone, jak na rys. 4.1.
2. Wyjąć silnik z opakowania, używając
rys. 4.9.
Ry
14
3. Zamontować drugą parę śrub oczkowych, jak na rys. 4.10.
Rys. 4.10 - Montaż drugiej pary śrub oczkowych
4. Zmniejszyć obciążenie pierwszej pary śrub oczkowych tak, aby obrócić silnik, jak na rys. 4.11. Tę procedurę
należy wykonywać powoli i ostrożnie.
Rys. 4.11 - Wynik końcowy: silnik umieszczony w pozycji pionowej
Wykonanie tych procedur pozwoli na przeniesienie silników przewidzianych do montażu pionowego. Za ich
pomocą można także przestawić silnik z pozycji poziomej do pionowej i na odwrót.
4.1.3.2. Procedura umieszczania silników HGF i W50 w pionie
Silniki HGF są wyposażone w osiem punktów podnoszenia: cztery od strony napędu i cztery od strony bez
napędu. Silniki W50 są wyposażone w dziewięć punktów podnoszenia: cztery od strony napędu, jeden w
części środkowej i cztery od strony bez napędu. Silniki są zwykle transportowane w pozycji poziomej, jednak do
montażu należy je ustawić w pozycji pionowej.
Aby umieścić te silniki w pozycji pionowej, należy wykonać następujące czynności:
1. Podnieść silnik przy użyciu czterech bocznych śrub oczkowych i dwóch wyciągów (patrz rys. 4.12).
Rys. 4.12 - Podnoszenie silników HGF i W50 za pomocą dwóch wyciągów
15
2. Opuścić wyciąg zamocowany po stronie napędu silnika, podnosząc jednocześnie wyciąg zamocowany po
stronie bez napędu tak, aby silnik osiągnął równowagę (patrz rys. 4.13);
Rys. 4.13 Umieszczanie silników HGF i W50 w pozycji pionowej
3. Wyjąć haki wyciągu ze śrub oczkowych po stronie napędu, obrócić silnik o 180° i zamontować dwa wyjęte
haki w dwóch śrubach oczkowych po stronie silnika bez napędu (patrz rys. 4.14);
Rys. 4.14 - Podnoszenie silników HGF i W50 za pomocą śrub oczkowych po stronie bez napędu
4. Zamocować haki wyciągu w dwóch śrubach oczkowych po stronie bez napędu i podnieść silnik tak, aby
osiągnąć pionową pozycję (patrz rys. 4.15).
Rys. 4.15 - Silniki HGF i W50 w pozycji pionowej
Wykonanie tych procedur pozwoli na przeniesienie silników przewidzianych do montażu pionowego. Za ich
pomocą można także przestawić silnik z pozycji poziomej do pionowej i na odwrót.
4.2. Procedura umieszczania w poziomie silników W22 przeznaczonych do montażu pionowego
Aby umieścić przeznaczony do montażu w pionie silnik W22 w pozycji poziomej, należy wykonać następujące
czynności:
1. Sprawdzić, czy wszystkie śruby oczkowe zostały prawidłowo dokręcone, jak na rys. 4.1.
16
2. Zamontować pierwszą parę śrub oczkowych i podnieść silnik tak, jak na rys. 4.16.
Rys. 4.16 - Montowanie pierwszej pary śrub oczkowych
3. Zamontować drugą parę śrub oczkowych, jak na rys. 4.17.
Rys. 4.17 - Montowanie drugiej pary śrub oczkowych
4. Zmniejszyć obciążenie pierwszej pary śrub oczkowych tak, aby obrócić silnik, jak na rys. 4.18. Tę procedurę
należy wykonywać powoli i ostrożnie;
Rys. 4.18 - Obracanie silnika do pozycji poziomej
5. Wyjąć pierwszą parę śrub oczkowych, jak na rys. 4.19.
Rys. 4.19 - Wynik końcowy: silnik umieszczony w pozycji poziomej.
17
5. MAGAZYNOWANIE
Jeśli silnik nie jest od razu instalowany, należy go zmagazynować w suchym i czystym pomieszczeniu
o wilgotności względnej poniżej 60%, temperaturze otoczenia między 5 i 40ºC, w miejscu nienarażonym
na gwałtowne zmiany temperatur oraz wolnym od kurzu, wibracji, gazów i substancji żrących. Silniki —
z wyjątkiem przewidzianych do pracy w pozycji pionowej — należy magazynować poziomo i nie wolno na
nich niczego stawiać. Nie wolno czyścić wału ze smaru ochronnego. Chroni on wał przed rdzą.
Jeśli silnik został wyposażony w grzejnik przeciwkondensacyjny, należy go włączyć na czas magazynowania lub
wyłączenia silnika z eksploatacji. Zapobiega on kondensacji wody w silniku oraz utrzymuje poziom rezystancji
izolacji uzwojenia na odpowiednim poziomie. Silnik należy przechowywać w takim położeniu, aby móc łatwo
odprowadzić skondensowaną wodę. Jeśli po stronie wału znajdują się koła pasowe lub sprzęgła, należy je zdjąć
(więcej informacji: patrz poz. 6).
Przy włączonym silniku grzejniki przeciwkondensacyjne nie mogą znajdować się pod napięciem.
5.1. ODSŁONIĘTE POWIERZCHNIE SKRAWANE
Wszystkie odsłonięte powierzchnie skrawane (np. końcówka wału i kołnierz) są fabrycznie zabezpieczone
czasowym inhibitorem korozji. Po jego zdjęciu lub uszkodzeniu albo maksymalnie co 6 miesięcy należy go
nakładać ponownie.
5.2. MAGAZYNOWANIE
Wysokość stertowania magazynowanych silników w opakowaniach nie może przekraczać 5 m. Należy zawsze
pamiętać o kryteriach przedstawionych w tab. 5.1:
Tab. 5.1 - Maksymalna zalecana wysokość stertowania
Typ opakowania
Rozmiary obudowy
Maksymalna ilość stertowania
IEC 63 do 132
Wskazane na górnej stronie
Opakowanie kartonowe
NEMA 143 do 215
opakowania kartonowego
IEC 63 do 315
06
NEMA 48 do 504/5
IEC 355
Skrzynka drewniana
03
NEMA 586/7 i 588/9
W40 / W50 / W60 / HGF IEC od 315 do 630
Wskazane na opakowaniu
W40 / W50 / HGF NEMA od 5000 do 9600
Uwagi:
1) Nie wolno układać większych opakowań na mniejszych;
2) Opakowania należy prawidłowo ustawić (patrz rys. 5.1 i rys. 5.2);
X
Rys. 5.1 - Prawidłowe stertowanie
Rys. 5.2 - Nieprawidłowe stertowanie
18
3) Spody skrzynek muszą zawsze leżeć na odpowiednich drewnianych listwach (patrz rys. 5.3), a nie na elementach stalowych lub bez
żadnego podparcia (rys. 5.4);
X X
Rys. 5.3 - Prawidłowe stertowanie
Rys. 5.4 - Nieprawidłowe stertowanie
4) Układając mniejsze skrzynki na większych, należy pamiętać o odpowiednich drewnianych wspornikach, które pozwolą na podtrzymanie
całego ciężaru (patrz rys. 5.5). Sytuacja ta zachodzi przeważnie przy opakowaniach silników w obudowach większych niż IEC 225S/M
(NEMA 364/5T).
Rys. 5.5 - Używanie dodatkowych listew podczas stertowania
5.3 ŁOŻYSKA
5.3.1 Łożyska smarowane smarem stałym
Zalecane jest, aby przynajmniej raz na miesiąc obrócić wał silnika (ręcznie, o przynajmniej pięć obrotów,
zatrzymując go w innej pozycji niż pierwotna). Jeśli silnik jest wyposażony w urządzenie do blokowania wału,
należy je wcześniej zdjąć, a po obróceniu wału założyć ponownie. Silniki przeznaczone do pracy w pionie mogą
być przechowywane w pozycji pionowej lub poziomej. Przed przekazaniem do eksploatacji silników z
otwartymi łożyskami, które były magazynowane przez ponad sześć miesięcy, należy ponownie nasmarować
łożyska zgodnie z pkt 8.2.
Jeśli silnik jest magazynowany przez ponad dwa lata, należy wymienić lub zdjąć łożyska, umyć je, sprawdzić
i nasmarować ponownie zgodnie z pkt 8.2.
5.3.2 Łożyska smarowane olejem
Silnik może być magazynowany wyłącznie w oryginalnej pozycji roboczej i z łożyskami nasmarowanymi olejem.
Należy sprawdzić, czy poziom oleju jest prawidłowy. Powinien on się znajdować na środku wziernika.
Podczas magazynowania silnika należy raz na miesiąc zdjąć blokadę wału i obrócić wał ręcznie o przynajmniej
pięć obrotów. Pozwoli to osiągnąć jednolite rozmieszczenie oleju w łożysku i zachować łożysko w dobrym
stanie. Przed każdym przemieszczeniem silnika należy ponownie założyć blokadę wału.
Jeśli silnik jest magazynowany przez czas równy okresowi zmiany oleju lub dłużej, należy przed rozpoczęciem
pracy zmienić olej zgodnie z poz. 8.2. Jeśli silnik jest magazynowany przez ponad dwa lata, należy wymienić
lub zdjąć łożyska, umyć je zgodnie z instrukcjami producenta, sprawdzić i nasmarować ponownie zgodnie z pkt
8.2. Z silników smarowanych olejem przeznaczonych do pracy w pozycji pionowej olej jest usuwany. W
przeciwnym razie mogłoby dojść do jego wycieków podczas transportu. Należy nasmarować łożyska silnika po
jego otrzymaniu.
19
5.3.3 Łożyska smarowane mgłą olejową
Silniki należy magazynować poziomo. Łożyska należy smarować olejem mineralnym ISO VG 68 w ilości
wskazanej w tab. 5.2 (dotyczy to także łożysk o równoważnych rozmiarach). Po wprowadzeniu oleju należy
ręcznie obrócić wał o przynajmniej pięć obrotów.
Podczas magazynowania silnika należy raz na tydzień zdjąć blokadę wału (jeśli występuje) i obrócić wał ręcznie
o przynajmniej pięć obrotów, zatrzymując go w innej pozycji niż pierwotna. Przed każdym przemieszczeniem
silnika należy ponownie założyć blokadę wału. Jeśli silnik jest magazynowany przez ponad dwa lata, należy
wymienić lub zdjąć łożyska, umyć je zgodnie z instrukcjami producenta, sprawdzić i nasmarować ponownie
zgodnie z pkt 8.2.
Tab. 5.2 - Ilość oleju na łożysko
Rozmiar łożyska
Ilość oleju (ml)
Rozmiar łożyska
Ilość oleju (ml)
6201
15
6309
65
6202
15
6311
90
6203
15
6312
105
6204
25
6314
150
6205
25
6315
200
6206
35
6316
250
6207
35
6317
300
6208
40
6319
350
6209
40
6320
400
6211
45
6322
550
6212
50
6324
600
6307
45
6326
650
6308
55
6328
700
Przed pracą z silnikiem należy pamiętać o odprowadzeniu oleju. Jeśli po montażu silnika system
rozprowadzania mgły olejowej nie zostanie uruchomiony, należy napełnić łożyska olejem. Pozwoli to zapobiec
powstawaniu korozji. Podczas magazynowania silnika należy obrócić wał ręcznie o przynajmniej pięć obrotów,
zatrzymując go w innej pozycji niż pierwotna. Przed uruchomieniem silnika należy odprowadzić z łożyska olej
zabezpieczający i włączyć system rozprowadzania mgły olejowej.
5.3.4 Łożysko tulejowe
Silnik może być magazynowany wyłącznie w oryginalnej pozycji roboczej i z łożyskami nasmarowanymi olejem.
Należy sprawdzić, czy poziom oleju jest prawidłowy. Powinien on się znajdować na środku wziernika. Podczas
magazynowania silnika należy raz na miesiąc zdjąć blokadę wału i obrócić wał ręcznie o przynajmniej pięć
obrotów z prędkością 30 obr./min. Pozwoli to osiągnąć jednolite rozmieszczenie oleju w łożysku i zachować
łożysko w dobrym stanie. Przed każdym przemieszczeniem silnika należy ponownie założyć blokadę wału.
Jeśli silnik jest magazynowany przez czas równy okresowi zmiany oleju lub dłużej, należy przed rozpoczęciem
pracy zmienić olej zgodnie z poz. 8.2.
Jeśli silnik ma być przechowywany dłużej niż okres zmiany oleju lub nie można ręcznie obrócić wału silnika,
należy odprowadzić olej i zastosować środki zabezpieczające przed korozją oraz wilgocią.
5.4. REZYSTANCJA IZOLACJI
Zalecamy regularne mierzenie rezystancji izolacji uzwojenia i ocenę parametrów elektrycznych. Spadek rezystancji
oznacza konieczność sprawdzenia warunków magazynowania silników i ich ewentualnego skorygowania.
5.4.1. Pomiar rezystancji izolacji
Zalecamy regularne mierzenie rezystancji izolacji uzwojenia i ocenę parametrów elektrycznych. Spadek rezystancji
oznacza konieczność sprawdzenia warunków magazynowania silników i ich ewentualnego skorygowania.
Rezystancja izolacji musi być mierzona w bezpiecznych warunkach.
20
Rezystancja izolacji musi być mierzona megaomomierzem. Silnik musi być wyłączony i odłączony od zasilania.
Aby uniknąć porażenia prądem, przed pomiarem i po pomiarze należy uziemić zaciski. Przed
pomiarem należy rozładować kondensatory (jeśli występują), uziemiając je.
Zalecamy oddzielne izolowanie i sprawdzenie każdej fazy. Pozwoli to na porównanie rezystancji izolacji między
poszczególnymi fazami. Podczas sprawdzania jednej fazy, pozostałe należy uziemić.
Jednoczesne sprawdzenie wszystkich faz pozwala ocenić rezystancję izolacji względem ziemi, lecz nie pozwala
na jej ocenę między fazami.
Istotny wpływ na wartość pomiaru rezystancji izolacji mają kable zasilające, przełączniki, kondensatory i inne
urządzenia zewnętrzne podłączone do silnika. Z tego powodu przed rozpoczęciem pomiarów należy odłączyć
i uziemić wszystkie zewnętrzne urządzenia.
Rezystancję izolacji należy zmierzyć minutę po przyłożeniu napięcia do uzwojenia. Tab. 5.3 zawiera informacje
o wartości napięcia, które należy zastosować.
Tab. 5.3 - Napięcie do mierzenia rezystancji izolacji
Napięcie znamionowe uzwojenia (V)
Napięcie testowe do mierzenia rezystancji izolacji (V)
< 1000
500
1000-2500
500-1000
2501-5000
1000-2500
5001-12 000
2500-5000
> 12 000
5000-10 000
Odczyt rezystancji izolacji należy skorygować do 40 °C, zgodnie z tab. 5.4.
Tab. 5.4 - Współczynnik korekty rezystancji izolacji do 40 °C
Temperatura pomiaru
Współczynnik korekty
Temperatura pomiaru
Współczynnik korekty
rezystancji izolacji (°C)
rezystancji izolacji do 40°C
rezystancji izolacji (°C)
rezystancji izolacji do 40°C
10
0,125
30
0,500
11
0,134
31
0,536
12
0,144
32
0,574
13
0,154
33
0,616
14
0,165
34
0,660
15
0,177
35
0,707
16
0,189
36
0,758
17
0,203
37
0,812
18
0,218
38
0,871
19
0,233
39
0,933
20
0,250
40
1,000
21
0,268
41
1,072
22
0,287
42
1,149
23
0,308
43
1,231
24
0,330
44
1,320
25
0,354
45
1,414
26
0,379
46
1,516
27
0,406
47
1,625
28
0,435
48
1,741
29
0,467
49
1,866
30
0,500
50
2,000
21
Rezystancję silnika należy ocenić, porównując wartość zmierzoną z wartościami podanymi w tab.
5.5 (skorygowanymi do 40°C):
Tab. 5.5 - Ocena systemu izolacji
Wartość ograniczenia napięcia
Wartość ograniczenia napięcia
Sytuacja
znamionowego do 1,1 kV (MΩ)
znamionowego powyżej 1,1 kV (MΩ)
Niebezpieczeństwo. Eksploatacja silnika
Do 5
Do 100
nie jest dozwolona.
Od 5 do 100
Od 100 do 500
Prawidłowa
Od 100 do 500
Więcej niż 500
Dobra
Więcej niż 500
Więcej niż 1000
Doskonała
Wartości wskazane w tej tabeli można traktować wyłącznie referencyjnie. Zalecamy zapisywanie wszystkich
zmierzonych wartości. Pozwoli to na szybkie porównanie i przejrzenie rezystancji izolacji silnika.
Jeśli rezystancja jest niska, w uzwojeniu stojana może pojawić się wilgoć. W takiej sytuacji należy przekazać
silnik do autoryzowanego punktu serwisowego WEG w celu jego oceny i naprawy. Usługa ta nie podlega
gwarancji. Aby poprawić rezystancję izolacji, wykonując suszenie, patrz poz. 8.4.
6. MONTAŻ
Rezystancja izolacji musi być mierzona w bezpiecznych warunkach.
Przed rozpoczęciem montażu należy zapoznać się z poniższymi elementami:
1. Rezystancja izolacji: musi być w dozwolonym zakresie. Patrz poz. 5.4.
2. Łożyska:
Jeśli silnik zostanie zainstalowany, ale nie będzie od razu uruchamiany, wykonać czynności zgodnie z poz. 5.3.
3. Warunki eksploatacyjne kondensatorów rozruchowych: Jeśli silnik jednofazowy jest przechowywany przez
dłużej niż dwa lata, przed jego uruchomieniem zalecamy wymianę kondensatorów rozruchowych, gdyż po
takim czasie ich parametry ulegają obniżeniu.
4. Skrzynka zaciskowa:
a. wnętrze skrzynki zaciskowej musi być suche i czyste;
b. styki muszą być poprawnie podłączone i bez korozji. Patrz 6.9 i 6.10;
c. Aby zapewnić klasę ochrony wskazaną na tabliczce znamionowej silnika, należy prawidłowo uszczelnić
wpusty kabli i odpowiednio zamontować skrzynkę zaciskową.
5. Chłodzenie: Żebra chłodzące oraz wloty i wyloty powietrza muszą być czyste i niezablokowane niczym.
Odległość między otworami wlotu powietrza i ścianą nie powinna być mniejsza niż ¼ (jedna czwarta)
średnicy wlotu. Należy pamiętać o zapewnieniu wystarczającej ilości miejsca, która pozwoli na wygodne
czyszczenie maszyny. Patrz poz. 7.
6. Sprzęgło: Przed samym montażem silnika należy zdjąć blokadę wału (jeśli jest założona) i usunąć smar
chroniący przed korozją z końcówki wału i z kołnierza. Patrz poz. 6.4.
7. Otwór spustowy: Silnik należy ustawić tak, aby utwór spustowy znajdował się w najniższej pozycji. Jeśli na
otworze jest umieszczona strzałka, należy go ustawić tak, aby skierować strzałkę do dołu.
Silniki wyposażone w otwory spustowe z gumową zatyczką są wysyłane z fabryki z zamkniętym otworem.
Należy go okresowo otwierać, aby odprowadzić skondensowaną wodę. W miejscach z intensywną
kondensacją wody oraz silnikach z klasą ochrony IP55 zatyczki otworów spustowych mogą być montowane
w pozycji otwartej (patrz rys. 6.1).
W silnikach o klasie ochrony IP56, IP65 lub IP66 otwory spustowe muszą być zamknięte (patrz rys. 6.1)
przez cały czas poza okresami konserwacji silnika.
System spustowy silników ze smarowaniem mgłą olejową musi być podłączony do odpowiedniego systemu
zbierania (patrz rys. 6.12).
Pozycja zamknięta
Pozycja otwarta
Rys. 6.1 - Szczegółowy obraz gumowej zatyczki otworu spustowego zamontowanej w pozycji zamkniętej i otwartej.
23
8. Zalecenia dodatkowe:
a. Należy sprawdzić kierunek obrotu silnika, zaczynając od nieobciążonego silnika, a następnie sprzęgając
go z obciążeniem;
b. Silniki montowane pionowo z wałem skierowanym do dołu muszą być wyposażone w osłonę przed
skroplinami. Pozwoli to je ochronić przed skapywaniem płynów i uderzeniami innych obiektów;
c. Silniki montowane pionowo z wałem skierowanym do góry powinny być wyposażone w pierścień
zabezpieczający przed dostaniem się wody do środka.
d. Elementy mocujące zamontowane w gwintowanych otworach w obudowie silnika (np. kołnierz) muszą
być odpowiednio uszczelnione.
Przed uruchomieniem silnika należy zdemontować lub unieruchomić klin wału.
Zmiany w konstrukcji (charakterystyce) silnika, takie jak montaż większych smarownic lub modyfikacja
układu smarowania, montaż akcesoriów w miejscach innych niż przewidziane itp. mogą być wykonywane
wyłączenie po uzyskaniu uprzedniej pisemnej zgody WEG.
6.1. PODŁOŻE
Podłoże to naturalny lub sztuczny element strukturalny zapewniający odporność na naprężenia i siły wywierane
przez zainstalowane urządzenie i pozwalający na jego bezpieczną i stabilną pracę. Projektując podłoże, należy
zwrócić uwagę na sąsiednie urządzenia i na to, czy nie będą przeszkadzać w pracy oraz czy nie będą od nich
przenoszone wibracje.
Podłoże musi być płaskie oraz mieć następujące cechy:
a) Cechy urządzenia instalowanego na podłożu, napędzane obciążenia, zastosowanie urządzenia, maksymalne
dozwolone zniekształcenia oraz intensywność wibracji (na przykład silniki o zredukowanym poziomie wibracji,
płaskość nóżek, współśrodkowość kołnierza, obciążenia osiowe i promieniowe itd. niższe od wartości dla
standardowych silników).
b) Sąsiednie budynki, ich stan, oszacowane maksymalne obciążenie, rodzaj podłoża, sposób montażu i wibracje
przenoszone przez te konstrukcje.
Jeżeli silnik jest wyposażony w śruby do wyrównywania/korygowania ustawienia, należy o nich pamiętać,
projektując podłoże.
W wymiarowaniu podłoża należy zwrócić uwagę na wszystkie naprężenia, które są generowane
podczas pracy napędzanego obciążenia.
To użytkownik jest odpowiedzialny za prawidłowe zaprojektowanie i przygotowanie podłoża.
Naprężenia podłoża można obliczyć z następujących równań (patrz rys. 6.2):
F1 = 0,5 * g * m - (4 * Tb / A)
F2 = 0,5 * g * m + (4 * Tb / A)
Gdzie:
F1 and F2 = naprężenia boczne (N);
g = przyspieszenie ziemskie (9,8 m/s2);
m = masa silnika (kg);
Tb = moment krytyczny (Nm);
A = odległość między liniami środkowymi otworów montażowych w stopie lub podstawie urządzenia
(widok z końca) (m).
24
Możliwe rodzaje podłoży silnika to:
g Podłoża betonowe: Używane najczęściej przy dużych silnikach (patrz rys. 6.2);
g Podłoża metalowe: Używane najczęściej przy mniejszych silnikach (patrz rys. 6.3).
F1
F1
A
F2
F2
Rysunek 6.2 - Silnik zamontowany na podłożu betonowym
Rysunek 6.3 - Silnik zamontowany na podłożu metalowym
A
Podłoża metalowe lub betonowe mogą być wyposażone w mechanizmy przesuwania. Jest tak przeważnie
w sytuacjach, w których moc jest przekazywana pasami i kołami pasowymi. Takie układy napędowe są
prostsze w montażu i demontażu oraz umożliwiają regulację naprężenia pasa. Inną cechą podłoża takiego typu
jest położenie śrub blokujących podłoże. Należy je ustawić względem siebie po przekątnej. Szyna przy kole
pasowym napędu jest umieszczona tak, aby śruba pozycjonująca znajdowała się między silnikiem i napędzanym
urządzeniem. Drugą szynę należy wyrównać do śruby po drugiej stronie (po przekątnej; patrz rys. 6.4).
Aby ułatwić montaż, podłoża mogą mieć następujące cechy:
g Występy lub zagłębienia;
g Śruby fundamentowe z luźnymi blachami;
g Śruby zalane betonem;
g Śruby poziomowania;
g Śruby pozycjonowania;
g Bloki ze stali i żeliwa oraz płyty z płaską powierzchnią.
Rysunek 6.4 - Silnik zamontowany na podłożu przesuwanym
Po zakończeniu montażu wszystkie odsłonięte powierzchnie skrawane należy pokryć odpowiednim inhibitorem
korozji.
25
6.2. MONTAŻ SILNIKA
Silniki bez nóżek dostarczone z urządzeniami transportowymi (zgodnie z rys. 6.5) przed montażem
silnika należy odłączyć od urządzeń transportowych.
Rysunek 6.5 - Szczegóły urządzeń transportowych dla silników bez nóżek
6.2.1. Silniki montowane na nóżkach
Z rysunkami wymiarów otworów montażowych silników NEMA lub IEC można zapoznać się w odpowiednim
katalogu technicznym.
Silnik musi być poprawnie ustawiony i wypoziomowany względem napędzanej maszyny. Nieprawidłowe ustawienie
i wypoziomowanie może spowodować uszkodzenie łożyska, wygenerowanie nadmiernych wibracji, a nawet
odkształcenie/pęknięcie wału.
Więcej informacji znajduje się w punktach 6.3 i 6.6. Głębokość wkręcenia śruby mocującej powinna być przynajmniej
1,5 raza większa od jej średnicy. Przy bardziej wymagających zastosowaniach należy ją odpowiednio zwiększyć.
Rysunek 6.6 pokazuje system montażu silnika z nóżkami, wskazując minimalną wymaganą głębokość wkręcenia
śruby.
L = 1,5 x D
D
Rys. 6.6 - System montażu silnika z nóżkami
6.2.2. Silniki montowane kołnierzowo
Z rysunkami wymiarów montażu kołnierzowego dla kołnierzy NEMA lub IEC można zapoznać się w odpowiednim
katalogu technicznym.
Sprzęgło między napędzanym urządzeniem i kołnierzem silnika należy prawidłowo zwymiarować tak, aby zapewnić
jego wymaganą współśrodkowość.
W zależności od rodzaju kołnierza montaż można wykonać z silnika do kołnierza napędzanego urządzenia (w koł-
nierzach typu FF (IEC) lub D (NEMA) lub z kołnierza napędzanego urządzenia do silnika (kołnierz C; DIN lub NEMA).
Wykonując montaż z kołnierza napędzanego urządzenia do silnika, należy wziąć pod uwagę długość śruby,
grubość kołnierza oraz głębokość gwintu w kołnierzu.
Jeśli w kołnierzu są otwory gwintowane, długość śrub montażowych nie może być większa od długości
tych otworów. Pozwoli to uniknąć uszkodzenia głowicy uzwojenia.
26
Przy montażu kołnierzowym głębokość wkręcenia śruby montażowej powinna być przynajmniej 1,5 raza
większa od średnicy śruby. W wymagających zastosowaniach konieczne może być zwiększenie tej wartości.
Przy bardziej wymagających zastosowaniach lub dużych silnikach montowanych kołnierzowo konieczne może
być rozbudowanie montażu kołnierzowego o montaż nóżki lub podkładki (rys. 6.7). Silnik nie może nigdy
opierać się o żebra chłodzące.
Rys. 6.7 - Montaż kołnierzowy silnika ze wsparciem podstawy obudowy
Uwaga:
Gdy istnieje prawdopodobieństwo zetknięcia się płynu (np. oleju) z uszczelką wału, należy skontaktować się z lokalnym przedstawicielem firmy WEG.
6.2.3. Silniki montowane na nadlewie
Przeważnie taka metoda montażu jest używana w wentylatorach osiowych. Silnik jest mocowany z użyciem
przygotowanych w obudowie otworów gwintowanych. Wymiary tych otworów gwintowanych można sprawdzić
w odpowiednim katalogu. Wybierając pręty montażowe lub śruby, należy zwrócić uwagę na rozmiary wentylatora,
podstawę w miejscu montażu oraz głębokość otworu w obudowie silnika.
Pręty montażowe i obudowa wentylatora muszą być wystarczająco sztywne, aby blokować przekazywanie
nadmiernych wibracji do urządzenia (silnika i wentylatora). Sposób montażu z użyciem nadlewu został
przedstawiony na rys. 6.8.
Rys. 6.8 - Montaż silnika wewnątrz kanału chłodzenia
6.3. WYWAŻENIE
Urządzenia o niewyważonej masie generują wibracje, które mogą spowodować uszkodzenie silnika. Silniki
WEG są wyważone dynamicznie za pomocą „półklina” i bez obciążenia (sprzężenia). Oczekiwany specjalny
poziom dokładności wyważenia należy podać w zamówieniu zakupu.
Elementy transmisyjne, takie jak koła pasowe, sprzęgła itd., przed zamontowaniem na wale silnika
muszą być wyważone za pomocą „półklina”.
Klasa dokładności wyważenia w każdej linii produktów spełnia określone standardy.
W raporcie poinstalacyjnym musi zostać zapisane maksymalne odchylenie wyważenia.
6.4. SPRZĘGŁA
Sprzęgła służą do przenoszenia momentu obrotowego z wału silnika na wał napędu maszyny. Podczas
montażu sprzęgieł należy zwrócić uwagę na następujące aspekty:
g Aby uniknąć uszkodzenia silnika i łożysk, do montażu i demontażu sprzęgieł należy użyć odpowiednich
narzędzi;
g Gdy jest to możliwe, należy użyć sprzęgieł sprężystych. Pozwalają one na absorpcję ewentualnych
niedopasowań powstających podczas pracy urządzenia;
g Nie jest dozwolone przekraczanie maksymalnych obciążeń i limitów prędkości podanych w katalogach
producenta sprzęgła i silnika;
g Silnik należy wypoziomować i wyrównać zgodnie z punktami odpowiednio 6.5 i 6.6.
27
Gdy silnik nie jest sprzężony, klin wału musi być usunięty lub solidnie unieruchomiony. Pozwoli to
uniknąć wypadków.
6.4.1. Sprzęgło bezpośrednie
Sprzęgła bezpośrednie służą do bezpośredniego przenoszenia momentu obrotowego z wału silnika na wał
napędu maszyny bez dodatkowych elementów przenoszących. Rozwiązania takiego należy używać zawsze,
gdy jest to możliwe. Pozwala to obniżyć koszty oraz zmniejszyć ilość miejsca potrzebnego do instalacji
i prawdopodobieństwo wypadków.
W sprzęgłach bezpośrednich nie wolno używać łożysk wałeczkowych, chyba że może wystąpić
wystarczające obciążenie promieniowe.
6.4.2. Sprzęgło przekładni
Sprzęgło przekładni jest przeważnie potrzebne, gdy konieczne jest ograniczenie prędkości.
Należy upewnić się, że wały są precyzyjnie ustawione oraz są idealnie równoległe (przy przekładni zębatej
czołowej) i pod prawidłowym kątem (przy przekładni zębatej stożkowej lub walcowej skośnej).
6.4.3. Sprzęgło koła pasowego i pasa
Koła pasowe i pasy są stosowane, gdy konieczne jest zwiększenie lub ograniczenie prędkości między wałem
silnika i napędzanym obciążeniem.
Nadmierne naprężenie pasa może uszkodzić łożyska i spowodować nieoczekiwane wypadki, takie
jak pęknięcie wału silnika.
6.4.4. Sprzęgło silników z łożyskiem tulejowym
Silniki zaprojektowane z łożyskami tulejowymi muszą być bezpośrednio sprzężone z napędzaną
maszyną lub z przekładnią. Nie można przy nich używać kół pasowych ani pasów.
Silniki z łożyskami tulejowymi mają na końcu wału oznaczenie z trzema symbolami. Środkowy symbol oznacza
środek magnetyczny, a dwa boczne — dozwolone ograniczenie ruchu osiowego wirnika (patrz rys. 6.9).
Silnik musi być sprzężony tak, aby podczas pracy strzałka na obudowie znajdowała się nad środkowym symbolem
oznaczającym środek magnetyczny wirnika. Podczas rozruchu lub pracy, gdy napędzane urządzenie wywiera
obciążenie osiowe na wał silnika, wirnik może poruszać się swobodnie między dwoma zewnętrznymi symbolami.
Jednak w żadnym przypadku silnik nie powinien pracować w trybie ciągłym z siłami osiowymi na łożysku.
Luz osiowy
Rys. 6.9 - Luz osiowy silnika zaprojektowanego z łożyskiem tulejowym
Oceniając sprzężenie, należy uwzględnić maksymalny luz osiowy łożyska (patrz tab. 6.1).
Na maksymalny luz łożyska mają wpływ luz osiowy napędzanej maszyny oraz sprzęgło.
28
Tab. 6.1 - Luz stosowany w łożyskach tulejowych
Rozmiar łożyska
Łączny luz osiowy (mm)
9*
3 + 3 = 6
11*
4 + 4 = 8
14*
5 + 5 = 10
18
7,5 + 7,5 = 15
* W silnikach realizujących normę API 541 łączny luz osiowy wynosi 12,7 mm
Łożyska tulejowe używane przez firmę WEG nie są przystosowane do ciągłego obciążenia osiowego.
W żadnej sytuacji silnik nie może być eksploatowany w trybie ciągłym przy wartościach granicznych luzu
osiowego.
6.5. POZIOMOWANIE
Silnik musi być prawidłowo wypoziomowany tak, aby usunąć odchylenia od płaskości wynikającego z
procesów produkcyjnych i zmiany ustawienia struktury materiałowej. Wyrównanie można wykonać, używając
przymocowanej do nóżki lub kołnierza silnika śruby poziomowania lub cienkich podkładek wyrównujących. Po
zakończeniu poziomowania wysokość między podstawą montażową silnika i silnikiem nie może przekraczać
0,1 mm.
Jeśli do wypoziomowania wysokości końcówki wału w silniku i w napędzanym urządzeniu służy płyta
metalowa, należy ją wypoziomować wyłącznie względem podstawy betonowej.
W raporcie poinstalacyjnym musi zostać zapisane maksymalne odchylenie wypoziomowania.
6.6. WYRÓWNANIE
Jednym z najważniejszych elementów pozwalających wydłużyć czas eksploatacji silnika jest jego poprawne
wyrównanie względem napędzanego urządzenia. Niepoprawne wyrównanie sprzęgła może prowadzić do
powstawania wysokich obciążeń i wibracji skracających okres eksploatacji łożyska i mogących prowadzić do
pęknięć wału. Na rys. 6.10 zostało przedstawione niedokładne wyrównanie silnika i napędzanego urządzenia.
Wał silnika
Wał napędzanego urządzenia
Maks.
niewspółosiowość
Przesunięcie
urządzenia
Przesunięcie
napędzanego
silnika (mm)
(mm)
Rys. 6.10 - Typowy brak wyrównania
Procedury wyrównania muszą być wykonywane za pomocą odpowiednich narzędzi i urządzeń, takich jak czujniki
zegarowe, przyrządy laserowe itd. Wał silnika musi być wyrównany osiowo i promieniowo z wałem napędzanego
urządzenia.
Przy wyrównywaniu realizowanym za pomocą czujników zegarowych maksymalny dopuszczalny mimośród
przy pełnym obrocie wału nie może przekraczać 0,03 mm (patrz rys. 6.11). Między sprzęgłami należy zostawić
odpowiednią ilość miejsca, aby uwzględnić rozszerzalność cieplną wałów (zgodnie z informacjami producenta
sprzęgła).
Czujnik zegarowy
Wartość odniesienia
Linia
ODSTĘP
Wyrównanie równoległe
Wyrównanie kątowe
Rys. 6.11 - Wyrównanie za pomocą czujnika zegarowego.
29
Jeśli wyrównywanie jest wykonywane urządzeniem laserowym, należy zapoznać się z instrukcjami i zaleceniami
przedstawionymi przez producenta danego urządzenia.
Wyrównanie należy wykonać w temperaturze otoczenia, przy urządzeniu w temperaturze roboczej.
Wyrównanie sprzęgła musi być okresowo sprawdzane.
Sprzęgła koła pasowego i pasa muszą być wyrównane ze sobą tak, aby środek koła napędzającego znajdował
się w tej samej płaszczyźnie, co środek koła napędzanego, a wał silnika był idealnie równoległy względem wału
napędzanego urządzenia.
Po zakończeniu wyrównywania należy sprawdzić, czy urządzenie mocujące nie zmieniło wyrównania
i wypoziomowania silnika i urządzenia, co mogłoby doprowadzić do ich uszkodzenia.
Zaleca się zapisać w raporcie poinstalacyjnym maksymalne odchylenie wyrównania.
6.7. PODŁĄCZANIE SILNIKÓW SMAROWANYCH OLEJEM LUB MGŁĄ OLEJOWĄ
Gdy silnik smarowany olejem lub mgłą olejową zostanie zamontowany, należy podłączyć istniejące przewody
smarowania (wlot i wylot oleju oraz spust silnika) zgodnie z rys. 6.12. Układ smarowania musi zapewnić ciągły
przepływ oleju przez łożyska w sposób określony przez producenta zainstalowanego układu smarowania.
Wlot
Spust
Wylot
Rys. 6.12 - Podłączanie wlotu i spustu oleju w silnikach smarowanych olejem lub mgłą olejową
6.8. PODŁĄCZANIE SYSTEMU WODY CHŁODZĄCEJ
W przypadku silników chłodzonych wodą należy podłączyć wloty i wyloty wody. W przeciwnym razie silnik nie
będzie prawidłowo chłodzony. Zgodnie z punktem 7.2 w systemie chłodzenia silnika należy zapewnić odpowiednie
natężenie przepływu wody oraz jej odpowiednią temperaturę.
6.9. PODŁĄCZANIE ELEKTRYCZNE
Wybierając odpowiednie przewody zasilania oraz urządzenia przełączające i ochronne, należy wziąć pod uwagę
znamionowy prąd silnika, współczynnik przeciążalności, prąd rozruchu, warunki środowiskowe i montażowe,
maksymalny spadek napięcia itd.
Wszystkie silniki muszą być instalowane w systemach z ochroną przed przepięciami. Silniki trójfazowe muszą
być wyposażone w system ochrony przed awarią fazy.
Przed podłączeniem silnika należy sprawdzić, czy napięcie zasilania i częstotliwość są zgodne
z danymi na tabliczce znamionowej silnika. Całość okablowania musi być wykonana zgodnie ze
schematem połączeń na tabliczce znamionowej silnika. Wartości odniesienia zostały przedstawione
na schematach połączenia w tabeli 6.2.
Aby zapobiec wypadkom, należy sprawdzić, czy silnik został prawidłowo uziemiony zgodnie z obowiązującymi
normami.
30
Tab. 6.2 - Schemat typowego połączenia w silnikach trójfazowych
Liczba
Konfiguracja
Typ połączenia
Schemat połączenia
przewodów
1
2
3
3
-
L1
L2
L3
6
4
5
6
4
5
6
Δ - Y
1
2
3
1
2
3
L1
L2
L3
L1
L2
L3
4
5
6
4
5
6
7
8
9
7
8
9
YY - Y
1
2
3
1
2
3
L1
L2
L3
L1
L2
L3
9
4
5
6
4
5
6
7
8
9
7
8
9
Jedna prędkość
ΔΔ - Δ
1
2
3
1
2
3
L1
L2
L3
L1
L2
L3
11 12
10
11
12 10
11
12
10
11
12 10
5
6
4
5
6
4
5
6
4
5
6
4
8
9
7
8
9
7
8
9
7
8
9
7
ΔΔ - YY - Δ - Y
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
L2 L3 L1
L2 L3 L1
L2 L3
L1
L2 L3 L1
12
UZWOJENIE CZĘŚCIOWE
GWIAZDA-TRÓJKĄT
Δ - PWS
URUCHAMIANIE
PRACA
URUCHAMIANIE
PRACA
Uruchamianie
12 10
11
12
10
11
12
10 11
12
10
11
7
8
9
7
8
9
6
4
5
6
4
5
z częściowego
6
4
5
6
4
5
7
8
9
7
8
9
uzwojenia
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
L1
L2 L3
L1
L2
L3
L1
L2 L3
L1 L2 L3
4
5
6
4
5
6
YY - Y
1
2
3
1
2
3
Zmienny moment
L1
L2
L3
L1
L2
L3
NISKA PRĘDKOŚĆ
WYSOKA PRĘDKOŚĆ
4
5
6
4
5
6
Δ - YY
1
2
3
1
2
3
6
Stały moment
L1
L2
L3
L1
L2
L3
Podwójna
NISKA PRĘDKOŚĆ
WYSOKA PRĘDKOŚĆ
prędkość
4
5
6
4
5
6
Dahlander
YY - Δ
1
2
3
1
2
3
Stałe wyjście
L1
L2
L3
L1
L2
L3
NISKA PRĘDKOŚĆ
WYSOKA PRĘDKOŚĆ
7
8
9
7
8
9
7
8
9
1
2
3
1
2
3
1
2
3
4
5
6
4
5
6
4
5
6
9
Δ - Y - YY
L1 L2 L3
L1 L2 L3
L1 L2 L3
TYLKO DO
NISKA PRĘDKOŚĆ WYSOKA PRĘDKOŚĆ
URUCHAMIANIA
Podwójna
1
2
3
6
4
5
prędkość
6
-
Podwójne
L1
L2
L3
L1
L2
L3
NISKA PRĘDKOŚĆ
WYSOKA PRĘDKOŚĆ
uzwojenie
Tabela odpowiedników do identyfikacji przewodu
Wskazanie przewodu na schemacie okablowania
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
NEMA MG 1, część 2
T1
T2
T3
T4
T5
T6
T7
T8
T9
T10
T11
T12
IEC 60034-8
U1
V1
W1
U2
V2
W2
U3
V3
W3
U4
V4
W4
Jedna prędkość
JIS (JEC 2137) — do 6 zacisków
U V W X Y Z
JIS (JEC 2137) — ponad 6 zacisków
U1
V1
W1
U2
V2
W2
U5
V5
W5
U6
V6
W6
Podwójna prędkość
NEMA MG 1, część 21)
1U
1V
1W
2U
2V
2W
3U
3V
3W
4U
4V
4W
(Dahlander /
IEC 60034-8
1U
1V
1W
2U
2V
2W
3U
3V
3W
4U
4V
4W
Podwójne uzwojenie) JIS (JEC 2137)
1U
1V
1W
2U
2V
2W
3U
3V
3W
4U
4V
4W
1) NEMA MG 1 część 2 definiuje T1 do T12 dla przynajmniej dwóch uzwojeń; jednak w WEG zostało przyjęte 1U do 4W.
31
! Uwaga - Lokalne normy maj pierwszeństwo w definiowaniu rodzaju połączeń.
Połączenia przedstawione poniżej odnoszą się do podłączenia kabli zasilających do zacisków silnika
niskonapięciowego. Tabliczki podłączeniowe przedstawione poniżej są standardowe dla każdej serii pro-
duktów ,ale mogą sie zdarzyć odchylenia.
Zaleca sie stosowanie zacisków na kablach zasilających wykonanych z miedzi elektrolitycznej lub mosiądzu
podobnie jak użyte w listwach zaciskowych.
W21 i W22
Trzpień zacisku
Trzpień zacisku
Nakrętka
Nakrętka
Zacisk przewodu
Zacisk przewodu
zasilającego
zasilającego
Mostek
Zacisk wyprowadzenia
Zacisk wyprowadzenia
silnika
silnika
Podłączenie w „ trójkąt“
Podłączenie w „ gwiazdę“
Rysunek 6.13 - Podłączenie dla silników W21 i W22 z listwami zaciskowymi.
HGF, W40, W50 i W60
Trzpień zacisku
Trzpień zacisku
Nakrętka
Zacisk przewodu
Nakrętka
zasilającego
Zacisk przewodu
zasilającego
Mostek
Zacisk wyprowadzenia
Zacisk wyprowadzenia
silnika
silnika
Podłączenie w „ trójkąt“
Podłączenie w „ gwiazdę“
Rysunek 6.14 - Podłączenie dla silników HGF, W40, W50 i W60 z listwami zaciskowymi.
Jeśli silnik został przesłany bez listwy zacisków, należy zaizolować styki przewodów odpowiednim materiałem
stosownym do napięcia wejściowego oraz o klasie izolacji wskazanej na tabliczce znamionowej silnika.
Kabel zasilania należy zacisnąć, stosując odpowiedni moment obrotowy oraz uziemienia zgodnie z tab. 8.11.
Wzajemny odstęp (patrz rys. 6.15) między nieizolowanymi elementami pod napięciem, jak i między nimi
i elementami uziemionymi, musi być zgodny z tab. 6.3.
32
Odległość odstępu
Odległość odstępu
Odległość odstępu
Odległość odstępu
Rys. 6.13 - Ilustracja odległości odstępu
Tab. 6.3 - Minimalna odległość odstępu (mm) x napięcie zasilania.
Napięcie
Minimalna odległość odstępu (mm)
U ≤ 440 V
4
440 < U ≤ 690 V
5,5
690 < U ≤ 1000 V
8
1000 < U ≤ 6900 V
45
6900 < U ≤ 11000 V
70
11000 < U ≤ 16500 V
105
Nawet przy wyłączonym silniku w skrzynce zaciskowej mogą być elementy pod niebezpiecznym dla
człowieka napięciem, takie jak zasilanie grzejnika przeciwkondensacyjnego lub uzwojenia (gdy jest
używane jako element grzewczy).
Kondensatory silnika mają ładunek nawet po wyłączeniu zasilania. Przed ich rozładowaniem nie wolno
dotykać kondensatorów ani zacisków silnika.
Po zakończeniu podłączania silnika należy upewnić się, czy w skrzynce zaciskowej nie pozostało
żadne narzędzie ani żaden obcy obiekt.
Należy podjąć wymagane środki, aby zapewnić klasę ochrony wskazaną na tabliczce znamionowej silnika:
- nieużywane wloty kabli w skrzynce zaciskowej muszą być prawidłowo zamknięte zaślepkami;
- części dostarczane osobno (np. skrzynki zaciskowe montowane oddzielnie) muszą być prawidłowo
zamknięte i uszczelnione.
Wloty stosowane do kabli zasilania i sterowania muszą być wyposażone w elementy (np. dławiki i kanały)
spełniające standardy i przepisy kraju, w którym silnik jest używany.
33
Jeśli silnik jest wyposażony w akcesoria dodatkowe, takie jak hamulec i system wymuszonego
chłodzenia, należy je podłączyć do zasilania zgodnie z informacjami na tabliczkach znamionowych
i zachowując należytą ostrożność.
Wszystkie urządzenia zabezpieczające, w tym zabezpieczenia przed przepięciami, należy ustawić zgodnie
z wartościami znamionowymi urządzenia. Urządzenia zabezpieczające muszą chronić urządzenie przed
spięciami, awariami fazy lub blokadą wirnika.
Urządzenia zabezpieczające silnik należy ustawić zgodnie z wartościami znamionowymi urządzenia.
Należy pamiętać o sprawdzeniu kierunku obrotów wału silnika. Jeśli używanie jednokierunkowych wentylatorów
nie zostało ograniczone, kierunek obracania się wału silnika można zmienić, odwracając podłączenie dwóch
dowolnych faz. W silnikach jednofazowych należy zapoznać się ze schematem podłączeń podanym na tabliczce
znamionowej silnika.
6.10. PODŁĄCZANIE URZĄDZEŃ ZABEZPIECZAJĄCYCH PRZED PRZEGRZANIEM
Jeśli silnik jest wyposażony w urządzenia do monitorowania temperatury, np. termostat, termistory,
automatyczne zabezpieczenia termiczne lub rezystorowy czujnik temperatury Pt-100, należy je podłączyć do
urządzeń sterujących zgodnie z tabliczkami znamionowymi. Niezastosowanie się do tej procedury może
unieważnić gwarancję na produkt i spowodować poważne uszkodzenia.
Zgodnie z normą IEC 60751 nie wolno stosować napięcia testowego powyżej 2,5 V na termistorach
oraz natężenia powyżej 1 mA na rezystorowych czujnikach temperatury (Pt-100).
Rys. 6.14 i 6.15 przedstawiają schemat podłączania odpowiednio bimetalowego zabezpieczenia termicznego
(termostatów) oraz termistorów.
Rys. 6.14 - Podłączanie bimetalowego zabezpieczenia termicznego (termostatów)
Rys. 6.15 - Podłączenie termistora
Limity alarmu termicznego oraz wyłączania termicznego można zdefiniować stosownie do określonego
zastosowania; nie wolno jednak przekroczyć wartości z tab. 6.4.
Tab. 6.4 - Maksymalna temperatura aktywacji zabezpieczeń termicznych
Maksymalna temperatura ustawienia zabezpieczającego (°C)
Składnik
Klasa izolacji
Alarm
Samoczynne wyłączanie
B
-
130
Uzwojenie
F
130
155
H
155
180
Łożysko
Wszystkie
110
120
Uwagi:
1) Liczba i rodzaj zainstalowanych urządzeń ochronnych zostały podane na tabliczce znamionowej akcesoriów silnika.
2) Jeśli silnik jest wyposażony w wykalibrowaną rezystancję (np. Pt-100), system zabezpieczeń silnika należy ustawić zgodnie
z temperaturami roboczymi przedstawionymi w tab. 6.4.
34
6.11. REZYSTOROWE CZUJNIKI TEMPERATURY (PT-100)
Termoogniwa Pt-100 są wykonane z materiałów, których rezystancja zależy od zmienności temperatury,
wewnętrznych właściwości niektórych materiałów (przeważnie platyny, niklu lub miedzi) oraz rezystancji
wykalibrowanej. Jego działanie opiera się na zasadzie, że opór elektryczny przewodu metalowego zmienia się
liniowo razem z temperaturą. Pozwala to na stałe monitorowanie procedury rozruchu silnika z wyświetlacza
sterownika, zapewniając wysoką precyzję i stabilność reakcji. Urządzenia te są powszechnie używane do
pomiaru temperatury w różnych gałęziach przemysłu.
W ogólności używa się ich w instalacjach wymagających precyzyjnego sterowania temperaturą, np. przy
nieregularnych lub przerywanych obciążeniach.
Ten sam czujnik może być używany do alarmów i samoczynnego wyłączania.
Tab. 6.5 i rys. 6.16 przedstawiają związek między rezystancją czujnika Pt-100 i temperaturą.
Tab. 6.5 - Związek między rezystancją czujnika Pt-100 i temperaturą
ºC
Ω
ºC
Ω
ºC
Ω
ºC
Ω
ºC
Ω
-29
88,617
17
106,627
63
124,390
109
141,908
155
159,180
-28
89,011
18
107,016
64
124,774
110
142,286
156
159,553
-27
89,405
19
107,404
65
125,157
111
142,664
157
159,926
-26
89,799
20
107,793
66
125,540
112
143,042
158
160,298
-25
90,193
21
108,181
67
125,923
113
143,420
159
160,671
-24
90,587
22
108,570
68
126,306
114
143,797
160
161,043
-23
90,980
23
108,958
69
126,689
115
144,175
161
161,415
-22
91,374
24
109,346
70
127,072
116
144,552
162
161,787
-21
91,767
25
109,734
71
127,454
117
144,930
163
162,159
-20
92,160
26
110,122
72
127,837
118
145,307
164
162,531
-19
92,553
27
110,509
73
128,219
119
145,684
165
162,903
-18
92,946
28
110,897
74
128,602
120
146,061
166
163,274
-17
93,339
29
111,284
75
128,984
121
146,438
167
163,646
-16
93,732
30
111,672
76
129,366
122
146,814
168
164,017
-15
94,125
31
112,059
77
129,748
123
147,191
169
164,388
-14
94,517
32
112,446
78
130,130
124
147,567
170
164,760
-13
94,910
33
112,833
79
130,511
125
147,944
171
165,131
-12
95,302
34
113,220
80
130,893
126
148,320
172
165,501
-11
95,694
35
113,607
81
131,274
127
148,696
173
165,872
-10
96,086
36
113,994
82
131,656
128
149,072
174
166,243
-9
96,478
37
114,380
83
132,037
129
149,448
175
166,613
-8
96,870
38
114,767
84
132,418
130
149,824
176
166,984
-7
97,262
39
115,153
85
132,799
131
150,199
177
167,354
-6
97,653
40
115,539
86
133,180
132
150,575
178
167,724
-5
98,045
41
115,925
87
133,561
133
150,950
179
168,095
-4
98,436
42
116,311
88
133,941
134
151,326
180
168,465
-3
98,827
43
116,697
89
134,322
135
151,701
181
168,834
-2
99,218
44
117,083
90
134,702
136
152,076
182
169,204
-1
99,609
45
117,469
91
135,083
137
152,451
183
169,574
0
100,000
46
117,854
92
135,463
138
152,826
184
169,943
1
100,391
47
118,240
93
135,843
139
153,200
185
170,313
2
100,781
48
118,625
94
136,223
140
153,575
186
170,682
3
101,172
49
119,010
95
136,603
141
153,950
187
171,051
4
101,562
50
119,395
96
136,982
142
154,324
188
171,420
5
101,953
51
119,780
97
137,362
143
154,698
189
171,789
6
102,343
52
120,165
98
137,741
144
155,072
190
172,158
7
102,733
53
120,550
99
138,121
145
155,446
191
172,527
8
103,123
54
120,934
100
138,500
146
155,820
192
172,895
9
103,513
55
121,319
101
138,879
147
156,194
193
173,264
10
103,902
56
121,703
102
139,258
148
156,568
194
173,632
11
104,292
57
122,087
103
139,637
149
156,941
195
174,000
12
104,681
58
122,471
104
140,016
150
157,315
196
174,368
13
105,071
59
122,855
105
140,395
151
157,688
197
174,736
14
105,460
60
123,239
106
140,773
152
158,061
198
175,104
15
105,849
61
123,623
107
141,152
153
158,435
199
175,472
16
106,238
62
124,007
108
141,530
154
158,808
200
175,840
35
Temperatura (ºC)
Rys. 6.16 - Rezystancja w omach czujnika Pt-100 x temperatura
6.12. PODŁĄCZANIE GRZEJNIKÓW PRZECIWKONDENSACYJNYCH
Przed włączeniem grzejników przeciwkondensacyjnych należy sprawdzić, czy zostały one podłączone zgodnie ze
schematem przedstawionym na tabliczce znamionowej grzejnika. W silnikach z grzejnikami przeciwkondensacyjnymi
na podwójne napięcie (110-127/220-240 V), patrz rys. 6.17.
Rys. 6.17 - Podłączanie grzejników przeciwkondensacyjnych na podwójne napięcie
Przy włączonym silniku grzejniki przeciwkondensacyjne nie mogą znajdować się pod napięciem.
36
6.13. METODY URUCHAMIANIA
Jeśli to możliwe, silnik musi być uruchamiany bezpośrednio (DOL — Direct On Line) przy napięciu
znamionowym. Jest to najprostsza i najłatwiejsza metoda rozruchu silnika. Jednak można ją stosować
wyłącznie wtedy, gdy prąd uruchamiania nie będzie mieć niekorzystnego wpływu na system zasilania. Przed
instalacją silnika należy zapoznać się z regulacjami dostawcy prądu.
Nagły wzrost przesyłanego prądu może spowodować:
a) Gwałtowny spadek napięcia powodujący nieakceptowalne zniekształcenia liniowe w systemie dystrybucji
prądu. b) Potrzebę montażu zbyt dużego systemu zabezpieczeń prądowych (kabli i styków), co zwiększy
łączne koszty montażu silnika.
Jeśli rozruch DOL nie jest możliwy z tych powodów, należy użyć metody pośredniej zgodnej z obciążeniem
i napięciem silnika, która pozwoli na zmniejszenie prądu rozruchu.
Jeśli do uruchomienia silnika używane są rozruszniki o zmniejszonym napięciu, zmniejszony zostanie również
moment rozruchu.
Tab. 6.6 przedstawia możliwe pośrednie metody rozruchu. Ich dostępność zależy od liczby przewodów silnika.
Tab. 6.6 - Metoda rozruchu x liczba przewodów silnika
Liczba przewodów
Możliwe metody rozruchu
Autotransformator
3 przewody
Rozrusznik do płynnego rozruchu
Rozrusznik gwiazda-trójkąt
6 przewodów
Autotransformator
Rozrusznik do płynnego rozruchu
Szeregowo/równolegle
Uzwojenie częściowe
9 przewodów
Autotransformator
Rozrusznik do płynnego rozruchu
Rozrusznik gwiazda-trójkąt
Szeregowo/równolegle
12 przewodów
Uzwojenie częściowe
Autotransformator
Rozrusznik do płynnego rozruchu
Tabela 6.7 przedstawia możliwe metody rozruchu pośredniego. Ich wybór zależy od napięcia wskazanego na
tabliczce znamionowej silnika i napięcia zasilania.
Tab. 6.7 - Metoda rozruchu x napięcie
Uruchamianie
Uruchamianie
Napięcie na
Uruchamianie
Uruchamianie
Napięcie
Gwiazda-
przełącznikiem
z rozrusznika
tabliczce
z autotransforma-
z częściowego
robocze
trójkąt
szeregowe/
do płynnego
znamionowej
torem
uzwojenia
równoległe
rozruchu
220 V
TAK
TAK
NIE
NIE
TAK
220/380 V
380 V
NIE
TAK
NIE
NIE
TAK
220 V
NIE
TAK
TAK
TAK
TAK
220/440 V
440 V
NIE
TAK
NIE
NIE
TAK
230 V
NIE
TAK
TAK
TAK
TAK
230/460 V
460 V
NIE
TAK
NIE
NIE
TAK
380/660 V
380 V
TAK
TAK
NIE
NIE
TAK
220 V
TAK
TAK
TAK
TAK
TAK
220/380/440 V
380 V
NIE
TAK
TAK
TAK
TAK
440 V
TAK
TAK
NIE
NIE
TAK
Silniki liniowe WQuattro muszą być uruchamiane bezpośrednio (DOL) lub z falownika w trybie
skalarnym.
37
6.14. SILNIKI NAPĘDZANE FALOWNIKIEM
Potrzebę zastosowania falownika należy podać w zamówieniu zakupu. Wymaga to pewnych
zmian w konstrukcji silnika.
Silniki Wmagnet mogą być napędzane wyłącznie falownikami firmy WEG.
Falownik służący do napędzania silników o napięciu do 690 V musi być wyposażony w modulację czasu
trwania impulsu ze sterowaniem wektorowym.
Gdy silnik jest napędzany falownikiem o niższych częstotliwościach niż znamionowa, należy zmniejszyć
moment obrotowy silnika. Pozwoli to zapobiec przegrzaniu silnika. Informacje o redukcji (zmniejszaniu)
momentu zostały przedstawione w poz. 6.4 dokumentu „Wskazówki techniczne dla silników indukcyjnych
napędzanych przez falowniki PWM” dostępnego na stronie .
Jeśli silnik pracuje powyżej częstotliwości znamionowej, należy zwrócić uwagę na następujące elementy:
g Silnik musi pracować ze stałą mocą wyjściową.
g Silnik może pracować z maks. 95% znamionowej mocy wyjściowej.
g Nie wolno przekraczać prędkości maksymalnej.
g Należy zachować maksymalną częstotliwość roboczą podaną na dodatkowej tabliczce znamionowej.
g Należy zwrócić uwagę na mechaniczny limit prędkości silnika.
Informacje o wyborze kabli zasilania między falownikiem i silnikiem zostały przedstawione w poz. 6.4 dokumentu „Wskazówki
techniczne dla silników indukcyjnych napędzanych przez falowniki PWM” dostępnego na stronie .
6.14.1. Używanie filtra dV/dt
6.14.1.1. Silnik z emaliowanym drutem okrągłym
Napędzane falownikiem silniki przeznaczone do pracy przy napięciach znamionowych do 690 V nie wymagają
stosowania filtrów dV/dT, o ile zostaną spełnione poniższe kryteria.
Kryteria wyboru silników z emaliowanym drutem okrągłym, napędzanych przez falownik
Maksymalne napięcie
dV/dt
Falownik
MTBP 2
Napięcie znamionowe
na zaciskach silnika
Wyjście falownika
Czas narastania 2
Czas między
silnika 1
(maks.)
(maks.)
(min.)
impulsami (min.)
Vnom < 460 V
≤ 1600 V
≤ 5200 V/µs
460 ≤ Vnom < 575 V
≤ 2000 V
≤ 6500 V/µs
≥ 0,1 µs
≥ 6 µs
575 ≤ Vnom ≤ 1000 V
≤ 2400 V
≤ 7800 V/µs
Uwagi:
1. W przypadku stosowania silników na podwójne napięcie, na przykład 380/660 V, należy rozważyć wybranie niższego napięcia (380 V).
2. Informacje dostarczane przez producenta falownika.
6.14.1.2. Silnik z gotowymi cewkami
Silniki z gotowymi cewkami (silniki średnio- i wysokonapięciowe we wszystkich obudowach oraz silniki
niskonapięciowe w obudowie od IEC 500 / NEMA 800) przeznaczone do używania z falownikami nie
wymagają stosowania filtrów, o ile spełniają kryteria podane w tab. 6.8.
Tab. 6.8 - Kryteria brane pod uwagę podczas używania silników z gotowymi cewkami napędzanych przez falowniki
Izolacja między obrotami (faza-faza)
Izolacja faza-ziemia
Napięcie znamionowe
Maksymalne
Maksymalne
Typ modulacji
dV/dt na
dV/dt na
silnika
napięcie na
napięcie na
zaciskach silnika
zaciskach silnika
zaciskach silnika
zaciskach silnika
Sinusoidalne
≤ 5900 V
≤ 500 V/µs
≤ 3400 V
≤ 500 V/µs
690 < Vnom ≤ 4160 V
PWM
≤ 9300 V
≤ 2700 V/µs
≤ 5400 V
≤ 2700 V/µs
Sinusoidalne
≤ 9300 V
≤ 500 V/µs
≤ 5400 V
≤ 500 V/µs
4160 < Vnom ≤ 6600 V
PWM
≤ 14000 V
≤ 1500 V/µs
≤ 8000 V
≤ 1500 V/µs
38
6.14.2. Izolacja łożyska
Izolowane łożysko jest standardowo dostępne tylko w silnikach w obudowie IEC 315 (NEMA 50) lub większych.
Jeżeli silnik musi być napędzany przez falownik, łożysko należy odizolować zgodnie z tab. 6.9.
Tab. 6.9 - Zalecenia dotyczące izolacji łożyska w silnikach napędzanych falownikiem
Rozmiary obudowy
Zalecenie
IEC 315 i 355
g Izolacja łożyska/osłony końcówki
NEMA od 445/7 do L5810/11
g Uziemienie między wałem i obudową szczotką uziemiającą
IEC 400 i większe
g Izolowane łożysko NNK
NEMA 680 i większe
g Uziemienie między wałem i obudową szczotką uziemiającą
Gdy silnik został dostarczony z systemem uziemienia wału, należy stale monitorować szczotkę
uziemiającą. Gdy jej czas eksploatacji ulegnie zakończeniu, należy ją wymienić na drugą, taką
samą szczotkę.
6.14.3. Częstotliwość przełączania
Minimalna częstotliwość przełączania nie może być niższa niż 2 kHz i nie może przekraczać 5 kHz.
Niezgodność z kryteriami i zaleceniami podanymi w niniejszej instrukcji może spowodować utratę
gwarancji.
6.14.4. Mechaniczny limit prędkości
Tab. 6.10 przedstawia maksymalne prędkości w silnikach napędzanych falownikiem.
Tab. 6.10 - Maksymalna prędkość silnika (w obr./min)
Rozmiary obudowy
Maksymalna prędkość
Łożysko NK
IEC
NEMA
standardowych silników
6201
6202
63-90
143/5
6203
10400
6204
6205
100
-
6206
8800
6207
7600
112
182/4
6307
6800
132
213/5
6308
6000
160
254/6
6309
5300
180
284/6
6311
4400
200
324/6
6312
4200
6314
3600
6315
3600
6316
3200
6319
3000
6218
3600
6220
3600
225-630
364/5-9610
6320
2200
6322
1900
6324
1800
6328
1800
6330
1800
6224
1800
6228
1800
Uwaga:
Aby wybrać maksymalną dozwoloną prędkość silnika, należy uwzględnić krzywą zmniejszania dopuszczalnego momentu silnika.
Informacje na temat stosowania falowników można uzyskać od WEG lub znaleźć w dokumencie „Wskazówki
techniczne dla silników indukcyjnych napędzanych przez falowniki PWM” dostępnym na stronie .
39
7. ODBIÓR
7.1. WSTĘPNE URUCHOMIENIE
Przed pierwszym rozruchem zamontowanego silnika lub po długim jego wyłączeniu należy sprawdzić
następujące elementy:
g Czy dane na tabliczce znamionowej (napięcie, prąd, schemat połączeń, klasa ochrony, system chłodzenia,
współczynnik przeciążalności itd.) spełniają wymagania w danym zastosowaniu;
g Czy wszystkie urządzenia (silnik + urządzenie napędzane) zostały poprawnie zamontowane i wyrównane;
g Czy napęd silnika daje gwarancję, że prędkość silnika nie przekroczy maksymalnej dozwolonej prędkości
wskazanej w tab. 6.10;
g Sprawdzić rezystancję izolacji uzwojenia, upewniając się, że jest zgodna z wartościami określonymi w poz. 5.4;
g Sprawdzić kierunek obrotów silnika;
g Sprawdzić, czy skrzynka zaciskowa silnika nie jest uszkodzona, jest czysta i sucha, czy styki nie zardzewiały,
uszczelki są w nienaruszonym stanie, a nieużywane gwintowane otwory zostały prawidłowo zamknięte, tj. czy
została zapewniona klasa ochrony wskazana na tabliczce znamionowej silnika;
g Sprawdzić, czy okablowanie silnika (w tym uziemienie i podłączenie urządzeń dodatkowych) zostało
zrealizowane poprawnie i zgodnie z zaleceniami w poz. 6.9;
g Sprawdzić warunki eksploatacyjne zainstalowanych urządzeń dodatkowych (hamulca, enkodera, zabezpieczeń
termicznych, systemu wymuszonego chłodzenia itd.);
g Sprawdzić warunki eksploatacji łożyska. Jeśli silnik jest magazynowany i/lub został zamocowany więcej niż
dwa lata temu, ale nie został uruchomiony, zaleca się wymianę łożysk lub ich demontaż, wyczyszczenie,
kontrolę i ponowne nasmarowanie przed uruchomieniem silnika. Jeśli silnik jest magazynowany i/lub
zamocowany zgodnie z zaleceniami opisanymi w poz. 5.3, nasmarować łożyska zgodnie z opisem w poz.
8.2. Aby ocenić stan techniczny łożysk, zaleca się zastosowanie technik analizy drgań: Analiza obwiedni
(Envelope Analysis) lub analiza demodulacji (Demodulation Analysis).
g W przypadku silników z łożyskami wałeczkowymi ze smarowaniem olejem, należy zapewnić spełnienie
następujących warunków:
g Olej powinien być widoczny do środkowej części wziernika (patrz rys. 8.1 i 8.2.):
g W silniku, który był przechowywany przez czas równy okresowi zmiany oleju lub dłużej, należy zmienić olej
przed uruchomieniem silnika.
g W silnikach wyposażonych w łożyska tulejowe należy zapewnić spełnienie następujących warunków:
g Poziom oleju w łożysku tulejowym jest poprawny. Olej powinien być widoczny do środkowej części
wziernika (patrz rys. 8.3.).
g Silnik nie jest uruchamiany lub eksploatowany z obciążeniami osiowymi lub promieniowymi;
g W silniku, który był przechowywany przez czas równy okresowi zmiany oleju lub dłużej, należy zmienić olej
przed uruchomieniem silnika.
g Sprawdzić warunki eksploatacyjne kondensatora (jeśli silnik został w niego wyposażony). Jeśli silnik został
zamocowany więcej niż dwa lata temu, lecz nie został przekazany do eksploatacji, zalecamy wymianę
kondensatorów rozruchowych. Po takim czasie ich parametry ulegają obniżeniu;
g Upewnić się, czy wlot i wylot powietrza nie zostały zablokowane. Minimalny odstęp do najbliższej ściany (L)
powinien wynosić co najmniej ¼ średnicy pokrywy wentylatora (D), patrz rys. 7.1. Powietrze wlotowe musi
mieć temperaturę otoczenia.
L
D
Rys. 7.1- Minimalny odstęp od ściany
Wartości odniesienia dla minimalnych odległości zostały przedstawione w tabeli 7.1;
40
Tab. 7.1- Minimalna odległość między pokrywą wentylatora i ścianą
Rozmiary obudowy
Odległość między pokrywą wentylatora i ścianą (L)
IEC
NEMA
mm
cale
63
-
25
0,96
71
-
26
1,02
80
-
30
1,18
90
143/5
33
1,30
100
-
36
1,43
112
182/4
41
1,61
132
213/5
50
1,98
160
254/6
65
2,56
180
284/6
68
2,66
200
324/6
78
3,08
225
364/5
85
3,35
250
404/5
444/5
280
445/7
108
4,23
447/9
L447/9
504/5
315
122
4,80
5006/7/8
5009/10/11
586/7
588/9
355
136
5,35
5807/8/9
5810/11/12
6806/7/8
400
147
5,79
6809/10/11
450
7006/10
159
6,26
500
8006/10
171
6,73
560
8806/10
185
7,28
630
9606/10
200
7,87
g Przy eksploatacji silników chłodzonych wodą należy sprawdzić, czy natężenie przepływu wody jest
prawidłowe i czy woda ma prawidłową temperaturę. Patrz poz. 7.2;
g Upewnić się, czy wszystkie elementy obrotowe — koła pasowe, sprzęgła, wentylatory zewnętrzne, wały itd. —
są chronione przed przypadkowym zetknięciem.
W określonych sytuacjach i zastosowaniach lub przy specyficznych parametrach silnika konieczne mogą być
inne czynności kontrolne, nieujęte w tej instrukcji.
Po przeprowadzeniu poprzednich czynności kontrolnych należy uruchomić silnik, wykonując następujące
czynności:
g Uruchomić silnik bez obciążenia (jeśli to możliwe) i sprawdzić kierunek obrotów. Sprawdzić, czy silnik nie
zachowuje się nietypowo (hałas, wibracje itd.);
g Sprawdzić, czy silnik działa płynnie. Jeśli silnik działa nietypowo, należy go wyłączyć oraz sprawdzić
instalację i połączenia przed ponownym uruchomieniem silnika;
g Przy nadmiernych wibracjach należy sprawdzić, czy śruby montażowe silnika są dobrze dokręcone oraz czy
wibracje nie są przenoszone z sąsiednich urządzeń. Poziom wibracji silnika należy okresowo sprawdzać
i porównywać z ograniczeniami przedstawionymi w poz. 7.2.1;
g Uruchomić na silnik na chwilę przy obciążeniu znamionowym i porównać prąd roboczy z prądem
znamionowym wskazanym na tabliczce znamionowej;
g Kontynuować pomiar następujących zmiennych silnika do momentu osiągnięcia równowagi termicznej:
natężenie, napięcie, temperatura łożyska i obudowy silnika, poziom wibracji, hałas;
g Zarejestrować zmierzone wartości natężenia i napięcia w raporcie poinstalacyjnym po to, aby móc
w przyszłości porównać te wartości.
W silnikach indukcyjnych występuje wysoki prąd rozruchowy. Z tego powodu przyspieszenie obciążenia o
dużej bezwładności wymaga dłuższego czasu rozruchu do osiągnięcia pełnej prędkości, co z kolei powoduje
szybki wzrost temperatury silnika. Następne rozruchy w krótkich odstępach czasu spowodują wzrost
temperatury uzwojenia i mogą doprowadzić do uszkodzenia izolacji, skracając jej czas eksploatacji. Jeśli na
tabliczce znamionowej silnika został podany cykl obciążenia S1 / CONT. oznacza to, że silnik został
przeznaczony do:
g Dwóch kolejnych rozruchów: jednego na zimno, tj. przy uzwojeniach w temperaturze otoczenia, a drugiego
— bezpośrednio po zatrzymaniu silnika;
g Jednego rozruchu na gorąco, tj. przy uzwojeniach silnika w temperaturze znamionowej.
Poradnik wykrywania usterek w części 10 przedstawia podstawową listę nietypowych zachowań, które mogą
wystąpić podczas pracy silnika, oraz czynności korygujących.
41
7.2. WARUNKI EKSPLOATACYJNE
O ile w zamówieniu nie zaznaczono inaczej, silniki elektryczne są przeznaczone do pracy na wysokości do
1000 m n.p.m., w zakresie temperatury od -20°C do +40°C. Dopuszczenie odchylenia od normalnych
warunków eksploatacyjnych musi być podane na tabliczce znamionowej. Inna temperatura otoczenia wymaga
wymiany niektórych elementów silnika. Aby dowiedzieć się więcej o specjalnych cechach lub zastosowaniach,
należy skontaktować się z firmą WEG.
Temperatury robocze i wysokości inne od powyższych wymagają zmiany nominalnej mocy silnika o współczyn-
niki z tab. 7.2. Pozwoli to określić obniżoną dostępną moc wyjściową (Pmax = Pnom x współczynnik korygujący).
Tab. 7.2. - Współczynniki korygujące dla wysokości i temperatury otoczenia
Wysokość (m)
T (°C)
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
5000
10
0,97
0,92
0,88
15
0,98
0,94
0,90
0,86
20
1,00
0,95
0,91
0,87
0,83
25
1,00
0,95
0,93
0,89
0,85
0,81
30
1,00
0,96
0,92
0,90
0,86
0,82
0,78
35
1,00
0,95
0,93
0,90
0,88
0,84
0,80
0,75
40
1,00
0,97
0,94
0,90
0,86
0,82
0,80
0,76
0,71
45
0,95
0,92
0,90
0,88
0,85
0,81
0,78
0,74
0,69
50
0,92
0,90
0,87
0,85
0,82
0,80
0,77
0,72
0,67
55
0,88
0,85
0,83
0,81
0,78
0,76
0,73
0,70
0,65
60
0,83
0,82
0,80
0,77
0,75
0,73
0,70
0,67
0,62
65
0,79
0,76
0,74
0,72
0,70
0,68
0,66
0,62
0,58
70
0,74
0,71
0,69
0,67
0,66
0,64
0,62
0,58
0,53
75
0,70
0,68
0,66
0,64
0,62
0,60
0,58
0,53
0,49
80
0,65
0,64
0,62
0,60
0,58
0,56
0,55
0,48
0,44
W silnikach zainstalowanych w obudowach należy zagwarantować szybkość wymiany powietrza 1 m3 na
sekundę na każde 100 kW dostępnej mocy (lub jej ułamek). Silniki TEAO (o budowie całkowicie zamkniętej,
do wentylatorów i systemów usuwania spalin/oddymiania) nie są wyposażone w wentylatory. Za odpowiednie
chłodzenie silnika odpowiada wówczas producent napędzanego urządzenia. Jeśli na tabliczce znamionowej
silnika nie podano minimalnej prędkości przepływu powietrza między żebrami silnika, należy zapewnić prędkość
podaną w tab. 7.3. Wartości podane w tabeli 7.3 obowiązują dla silników 60 Hz. Aby uzyskać minimalną
prędkość powietrza dla silników 50 Hz, należy pomnożyć wartości z tabeli przez współczynnik 0,83.
Table 7.3 - Minimalna prędkość przepływu powietrza między żebrami silnika (m/s)
Obudowa
Bieguny
IEC
NEMA
2
4
6
8
Od 63 do 90
143/5
13
7
5
4
Od 100 do 132
Od 182/4 do 213/5
18
12
8
6
Od 160 do 200
Od 254/6 do 324/6
20
15
10
7
Od 225 do 280
Od 364/5 do 444/5
22
20
15
12
Od 315 do 450
Od 445/7 do 7008/9
25
25
20
15
Zmiany napięcia i częstotliwości mogą wpływać na parametry wydajności i zgodności elektromagnetycznej
silnika. Zmiany w zasilaniu nie powinny przekraczać wartości określonych w obowiązujących normach. Przykłady:
g ABNT NBR 17094 — część 1 i 2. Silnik został zaprojektowany tak, aby dostarczyć znamionowy moment
obrotowy przy łącznej zmienności napięcia i częstotliwości:
g Strefa A: ±5% napięcia znamionowego i ±2% częstotliwości znamionowej;
g Strefa B: ±10% napięcia znamionowego i +3% -5% częstotliwości znamionowej.
Przy pracy ciągłej w strefie A lub B silnik może wykazywać zmiany w wydajności, a temperatura robocza może
znacząco wzrosnąć. Zmiany w wydajności są wyższe w strefie B. Z tego powodu nie jest zalecana dłuższa praca
silnika w strefie B.
g IEC 60034-1. Silnik został zaprojektowany tak, aby dostarczyć znamionowy moment obrotowy przy łącznej
zmienności napięcia i częstotliwości:
g Strefa A: ±5% napięcia znamionowego i ±2% częstotliwości znamionowej;
g Strefa B: ±10% napięcia znamionowego i +3% -5% częstotliwości znamionowej.
Przy pracy ciągłej w strefie A lub B silnik może wykazywać zmiany w wydajności, a temperatura robocza może
znacząco wzrosnąć. Zmiany w wydajności są wyższe w strefie B. Z tego powodu nie jest zalecana dłuższa
praca silnika w strefie B. W silnikach wielonapięciowych (np. 380-415/660 V) dozwolona jest zmienność ±5%
względem napięcia znamionowego.
g NEMA MG 1 część 12. Silnik jest przystosowany do pracy w zakresie jednej z następujących zmienności:
g ±10% napięcia znamionowego przy częstotliwości znamionowej;
42
g ±5% częstotliwości znamionowej przy napięciu znamionowym;
g Łączna zmienność napięcia i częstotliwości ±10%, o ile zmienność częstotliwości nie przekracza ±5%.
Jeśli silnik jest chłodzony powietrzem otoczenia, należy regularnie czyścić wlot i wylot powietrza oraz żebra
chłodzące. Zapewni to swobodny przepływ powietrza nad powierzchnią obudowy. Gorące powietrze nie może
być cofane do silnika. Powietrze chłodzące musi mieć temperaturę pokojową z zakresu wskazanego na
tabliczce znamionowej silnika (jeżeli temperatura pokojowa nie została podana, powietrze otoczenia musi mieć
od -20°C do +40°C).
Tab. 7.4 przedstawia minimalne wymagane natężenie przepływu wody przy silnikach chłodzonych wodą i
różnych rozmiarach obudowy oraz maksymalny dopuszczalny wzrost temperatury wody chłodzącej po jej
przepłynięciu przez silnik. Temperatura wlotowa wody nie może przekraczać 40°C.
Tab. 7.4 - Minimalne wymagane natężenie przepływu wody i maksymalny dopuszczalny wzrost
temperatury wody chłodzącej po jej przepłynięciu przez silnik
Rozmiary obudowy
Natężenie przepływu
Maksymalny dopuszczalny
IEC
NEMA
(l/min)
wzrost temperatury wody (°C)
180
284/6
12
5
200
324/6
12
5
225
364/5
12
5
250
404/5
12
5
444/5
280
445/7
15
6
447/9
315
504/5
16
6
586/7
355
25
6
588/9
Silniki smarowane mgłą olejową po awarii systemu pompowania oleju mogą pracować maksymalnie przez
godzinę.
Przy silnikach montowanych na zewnątrz należy pamiętać o tym, by chronić je przed bezpośrednim działaniem
promieni słonecznych. Zwiększałoby to temperaturę eksploatacyjną silnika.
Każde odchylenie od normalnej eksploatacji (włączenie zabezpieczeń termicznych, wzrost poziomu hałasu i
wibracji, wzrost temperatury i prądu) musi zostać zbadane i skorygowane przez autoryzowany punkt serwisowy
WEG.
Silniki wyposażone w cylindryczne łożyska wałeczkowe do prawidłowej pracy wymagają minimalnego
obciążenia promieniowego). Aby uzyskać informacje o wstępnym obciążeniu promieniowym, należy
skontaktować się z firmą WEG.
7.2.1.Ograniczenia wibracji
Intensywność wibracji to maksymalna wartość wibracji zmierzona we wszystkich pozycjach i kierunkach
zgodnie z normą IEC 60034-14. Tab. 7.5 przedstawia maksymalne dopuszczone wibracje zgodnie z normą IEC
60034-14 dla wałów o wysokości IEC od 56 do 400, dla klas wibracji A i B. Ograniczenia intensywności drgań
w tab. 7.5 zostały podane jako wartości RMS (średnia kwadratowa lub wartość efektywna) prędkości wibracji w
mm/s zmierzonych przy swobodnym zwisaniu.
Tab. 7.5 - Zalecane ograniczenia intensywności wibracji zgodnie z normą IEC 60034-14
Wysokość wału [mm]
56 < H < 132
132 < H < 280
H > 280
Klasa wibracji
Natężenia wibracji na elastycznej podstawie [mm/s, RMS]
A
1,6
2,2
2,8
B
0,7
1,1
1,8
Uwagi:
1 - Wartości podane w tab. 7.5 są prawidłowe dla pomiarów wykonanych przy maszynie odprzęgniętej (bez obciążenia) pracującej przy
znamionowych wartościach napięcia i natężenia.
2 - Wartości w tab. 7.5 są prawidłowe niezależnie od kierunku obrotów urządzenia.
3 - Wartości w tab. 7.5 nie mają zastosowania do silników jednofazowych, silników trójfazowych zasilanych z systemu jednofazowego ani
urządzeń zamontowanych in situ lub sprzężonych z inercyjnymi kołami zamachowymi albo z obciążeniami.
Zgodnie z NEMA MG 1 dozwolone ograniczenie wibracji w silnikach wynosi 0,15 cala/s (wibracje maksymalne
w calach/s).
Uwaga:
W warunkach eksploatacji z obciążeniem do oceny ograniczeń wibracji silnika zalecamy zastosowanie normy ISO 10816-3. W warunkach
eksploatacji z obciążeniem wibracje zależą od kilku czynników, takich jak rodzaj sprzężonego obciążenia, montaż silnika, ustawienie pod
obciążeniem, wibracje struktury lub podstawy spowodowane innymi urządzeniami itd.
43
8. KONSERWACJA
Celem konserwacji jest przedłużenie czasu eksploatacji urządzenia. Niedotrzymanie zgodności z którymś
z wymienionych punktów może spowodować nieoczekiwane awarie urządzenia.
Transportowane silniki z cylindrycznymi łożyskami wałeczkowymi lub poprzeczno-wzdłużnymi łożyskami
kulkowymi muszą mieć założoną blokadę wału. Wszystkie silniki HGF, W50 i W60 niezależnie od typu łożyska,
muszą być transportowane z założoną blokadą wału.
Wszystkie czynności naprawcze, demontażowe i montażowe mogą być wykonywane wyłącznie przez
wykwalifikowanych pracowników za pomocą odpowiednich narzędzi i metod. Przed rozpoczęciem jakichkolwiek
czynności serwisowych należy upewnić się, że urządzenie zostało całkowicie zatrzymane i odłączone od
zasilania. Dotyczy to także urządzeń dodatkowych (grzejnika przeciwkondensacyjnego, hamulca itd.).
Firma nie ponosi żadnej odpowiedzialności za czynności serwisowe lub konserwacyjne wykonane przez
nieautoryzowane punkty serwisowe lub nieuprawnionych pracowników serwisu. Firma nie ponosi żadnej
odpowiedzialności za jakiekolwiek straty lub uszkodzenia pośrednie, specjalne, wynikowe lub uboczne
wynikające z udowodnionego zaniedbania firmy.
8.1. PRZEGLĄD OGÓLNY
Okresy przeglądu zależą od typu silnika, zastosowania i warunków eksploatacji. W czasie przeglądu należy
wykonać następujące czynności:
g Kontrola wizualna silnika i sprzęgła. Sprawdzić, czy nie występują nieprawidłowe dźwięki, wibracje, czy
urządzenia się nie przegrzewają, nie wykazują zużycia, niedopasowania lub uszkodzeń. Uszkodzone części
należy wymienić zgodnie z wymaganiami;
g Zmierzyć rezystancję izolacji zgodnie z poz. 5.4;
g Wyczyścić obudowę silnika. Usunąć wycieki oleju i kurz z powierzchni obudowy silnika. Zapewni to lepsze
odprowadzanie temperatury do otoczenia;
g Sprawdzić wentylator i wyczyścić wlot oraz wylot powietrza tak, aby zapewnić swobodny przepływ
powietrza nad silnikiem;
g Sprawdzić stan uszczelek i jeśli to konieczne, wymienić je;
g Odprowadzić z silnika skondensowaną wodę. Należy pamiętać, aby następnie założyć zatyczki odpływu.
Pozwoli to zapewnić klasę ochrony wskazaną na tabliczce znamionowej silnika. Silnik musi być zawsze
ustawiony tak, aby otwór spustowy znajdował się w najniższej pozycji (patrz poz. 6);
g Sprawdzić połączenia kabli zasilających, zapewniając odpowiednią odległość między elementami pod
napięciem i uziemionymi; patrz tab. 6.3;
g Sprawdzić, czy moment dokręcenia połączeń śrubowych oraz śrub montażowych realizuje wartości
specyfikacji podane w tab. 8.11;
g Sprawdzić stan kanałów kablowych, uszczelek dławików kabli oraz uszczelek w skrzynce zaciskowej i jeśli
to konieczne, wymienić je;
g Sprawdzić warunki eksploatacji łożyska. Sprawdzić, czy silnik nie zachowuje się nietypowo (hałas, wibracje
itd.) lub nie zachodzą nieprawidłowe warunki eksploatacyjne (np. nie wzrasta temperatura silnika). Sprawdzić
poziom oleju, stan oleju smarowego i czy rzeczywisty czas eksploatacji oleju nie przekracza maksymalnego;
g Należy pamiętać o dokumentacji i rejestracji wszystkich zmian wprowadzonych w silniku.
Części uszkodzonych lub zużytych nie wolno używać ponownie. Należy je wymienić na części
dostarczone przez producenta i zainstalować tak, jakby były oryginalnymi elementami silnika.
8.2. SMAROWANIE
Prawidłowe smarowanie odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu najwyższej wydajności silnika. Należy używać
wyłącznie smarów w rodzajach i ilości zalecanych dla danego łożyska, zachowując odpowiednie odstępy między
kolejnymi smarowaniami. Potrzebne informacje dostępne są na tabliczce znamionowej silnika. Procedura
smarowania musi być dopasowana do typu smaru (olej lub smar stały).
W silnikach wyposażonych w zabezpieczenia termiczne należy pamiętać o ograniczeniach temperatury (tab. 6.4).
Maksymalna temperatura robocza silnika przy specjalnych zastosowaniach może odbiegać od temperatur
podanych w tab. 6.4. Olej lub smar stały należy utylizować zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi.
Gdy warunki eksploatacji silnika lub jego przeznaczenie odbiegają od standardowych, należy
skontaktować się z firmą WEG.
44
8.2.1. Łożyska toczne smarowane smarem stałym
Nadmiar smaru stałego może doprowadzić do przegrzewania się łożyska i jego uszkodzenia.
Okresy smarowania podane w tab. 8.1, 8.2, 8.3, 8.4, 8.5, 8.6, 8.7 i 8.8 zostały podane dla temperatury
bezwzględnej łożyska 70°C (w obudowach do IEC 200 / NEMA 324/6) i 85°C (w obudowach IEC 225 /
NEMA 364/5 i większych) oraz zamontowanego w poziomie silnika pracującego z prędkością znamionową
i smarowanego smarem Mobil Polyrex EM. Wszystkie zmiany w przedstawionych parametrach należy
oddzielnie ocenić.
Tab. 8.1 - Okresy smarowania łożysk kulkowych
Okresy smarowania (h)
W21 TEFC
W22 TEFC
ODP
Obudowa
Oznaczenie
Ilość smaru
(całkowicie
(całkowicie
Bieguny
(otwarty
łożyska
(g)
zamknięty, chłodzony
zamknięty, chłodzony
kroploszczelny)
wentylatorem)
wentylatorem)
IEC
NEMA
50 Hz
60 Hz
50 Hz
60 Hz
50 Hz
60 Hz
2
4
90
143/5
6205
4
-
-
20000
20000
6
8
2
4
100
-
6206
5
-
-
20000
20000
6
8
2
4
6207/
112
182/4
9
-
-
20000
20000
6
6307
8
2
20000
18400
4
132
213/5
6308
11
-
-
25000
25000
6
20000
20000
8
2
18100
15700
4
160
254/6
6309
13
20000
20000
6
20000
20000
8
2
13700
11500
4
180
284/6
6311
18
20000
20000
6
20000
20000
8
2
11900
9800
4
200
324/6
6312
21
20000
20000
6
20000
20000
8
2
18000
14400
4500
3600
5000
4000
4
11600
9700
14000
12000
6314
27
6
20000
20000
16400
14200
20000
17000
364/5
8
19700
17300
24000
20000
404/5
*Na
*Na
*Na
444/5
2
14000
3500
4000
żądanie
żądanie
żądanie
225
445/7
4
6316
34
10400
8500
13000
10000
250
447/9
6
20000
20000
14900
12800
18000
16000
280
L447/9
8
18700
15900
20000
20000
315
504/5
2
*Na żądanie
355
5008
4
9000
7000
11000
8000
5010/11
6319
45
6
20000
20000
13000
11000
16000
13000
586/7
8
17400
14000
20000
17000
588/9
4
7200
5100
9000
6000
6
6322
60
20000
20000
10800
9200
13000
11000
8
15100
11800
19000
14000
45
Tab. 8.2 - Okresy smarowania cylindrycznych łożysk wałeczkowych
OKRESY SMAROWANIA (h)
W21 TEFC
W22 TEFC
Obudowa
Oznaczenie
Ilość
ODP
(całkowicie zamknięty,
(całkowicie zamknięty,
Bieguny
łożyska
smaru (g)
(otwarty kroploszczelny)
chłodzony
chłodzony
wentylatorem)
wentylatorem)
IEC NEMA
50 Hz
60 Hz
50 Hz
60 Hz
50 Hz
60 Hz
2
19600
13300
9800
16000
12000
4
160
254/6
NU309
13
20000
6
20000
20000
20000
25000
25000
8
2
18400
12800
9200
6400
11000
8000
4
19100
180
284/6
NU311
18
6
20000
20000
20000
25000
25000
20000
8
2
15200
10200
7600
5100
9000
6000
4
17200
21000
200
324/6
NU312
21
6
20000
20000
20000
25000
20000
25000
8
364/5
4
17800
14200
8900
7100
11000
9000
404/5
6
NU314
27
13100
11000
16000
13000
20000
20000
8
16900
15100
20000
19000
444/5
4
15200
12000
7600
6000
9000
7000
225
445/7
6
NU316
34
19000
11600
9500
14000
12000
250
447/9
20000
8
20000
15500
13800
19000
17000
280
L447/9
4
12000
9400
6000
4700
7000
5000
315
504/5
6
NU319
45
19600
15200
9800
7600
12000
9000
355
5008
8
20000
20000
13700
12200
17000
15000
5010/11
4
8800
6600
4400
3300
5000
4000
586/7
6
NU322
60
15600
11800
7800
5900
9000
7000
588/9
8
20000
20000
11500
10700
14000
13000
Tab. 8.3 - Okresy smarowania łożysk kulkowych - seria HGF
Obudowa
Oznaczenie
Okresy smarowania (h)
Bieguny
Ilość smaru (g)
IEC
NEMA
łożyska
50 Hz
60 Hz
2
6314
27
3100
2100
315L/A/B i
5006/7/8T i
6320
50
4500
4500
315C/D/E
5009/10/11T
4-8
6316
34
4500
4500
2
6314
27
3100
2100
355L/A/B i
5807/8/9T i
6322
60
4500
4500
355C/D/E
5810/11/12T
4-8
6319
45
4500
4500
2
6315
30
2700
1800
400L/A/B i 400
6806/7/8T i
6324
72
4500
4500
C/D/E
6809/10/11T
4-8
6319
45
4500
4500
2
6220
31
2500
1400
6328
93
4500
3300
4
450
7006/10
6322
60
4500
4500
6328
93
4500
4500
6-8
6322
60
4500
4500
6330
104
4200
2800
4
6324
72
4500
4500
500
8006/10
6330
104
4500
4500
6-8
6324
72
4500
4500
6330
104
4200
2800
4
6324
72
4500
4500
500
8006/10
6330
104
4500
4500
6-8
6324
72
4500
4500
560
8806/10
4-8
*Na żądanie
630
9606/10
4-8
Tab. 8.4 - Okresy smarowania cylindrycznych łożysk wałeczkowych - seria HGF
Obudowa
Oznaczenie
Okresy smarowania (h)
Bieguny
Ilość smaru (g)
IEC
NEMA
łożyska
50 Hz
60 Hz
315L/A/B i
5006/7/8 i
4
4300
2900
NU320
50
315C/D/E
5009/10/11
6-8
4500
4500
355L/A/B i
5807/8/9 i
4
3500
2200
NU322
60
355C/D/E
5810/11/12
6-8
4500
4500
400L/A/B i
6806/7/8 i
4
2900
1800
NU324
72
400C/D/E
6809/10/11
6-8
4500
4500
4
2000
1400
450
7006/10
6
NU328
93
4500
3200
8
4500
4500
4
1700
1000
500
8006/10
6
NU330
104
4100
2900
8
4500
4500
4
75
2600
1600
560
8806/10
NU228 + 6228
6-8
106
4500
4500
4
92
1800
1000
630
9606/10
6
NU232 + 6232
120
4300
3100
8
140
4500
4500
46
Tab. 8.5- Okresy smarowania łożysk kulkowych - seria W50
Obudowa
N.K.
Ilość smaru
50 Hz
60 Hz
N.N.K.
Ilość smaru
50 Hz
60 Hz
Bieguny
IEC
NEMA
Łożysko
(g)
(h)
(h)
Łożysko
(g)
(h)
(h)
2
6314
27
3500
6314
27
3500
315 H/G
5009/10
4-8
6320
50
4500
6316
34
4500
4500
4500
2
6314
27
3500
6314
27
3500
355 J/H
5809/10
4-8
6322
60
4500
6319
45
4500
400 L/K i
6806/07 i
2
6218
24
3800
2500
6218
24
3800
1800
400 J/H
6808/09
4-8
6324
72
4500
4500
6319
45
4500
4500
2
6220
31
3000
2000
6220
31
3000
2000
450 L/K i
7006/07 i
4
3300
450 J/H
7008/09
6328
93
4500
6322
60
4500
4500
6-8
4500
2
7314
27
2500
1700
6314
27
2500
1700
315 H/G
5009/10
4
4200
3200
6320
50
6316
34
4500
4500
6-8
4500
4500
2
7314
27
2500
1700
6314
27
2500
1700
355 J/H
5809/10
4
3600
2700
3600
6322
60
6319
45
4500
6-8
4500
4500
4500
2
7218
24
2000
1300
6218
24
2000
1300
400 L/K i
6806/07 i
4
3200
2300
3600
400 J/H
6808/09
6
7324
72
4300
6319
45
4500
4500
4500
8
4500
2
7220
31
1500
1000
6220
31
1500
1000
450 L/K i
7006/07 i
4
2400
1700
3500
2700
450 J/H
7008/09
6
7328
93
4100
3500
6322
60
4500
4500
8
4500
4500
Tab. 8.6- Okresy smarowania cylindrycznych łożysk wałeczkowych - seria W50
Obudowa
N.K.
Ilość smaru
50 Hz
60 Hz
N.N.K.
Ilość smaru
50 Hz
60 Hz
Bieguny
IEC
NEMA
Łożysko
(g)
(h)
(h)
Łożysko
(g)
(h)
(h)
4
4300
2900
315 H/G
5009/10
NU320
50
6316
34
6-8
4500
4500
4
3500
2200
355 J/H
5809/10
NU322
60
6-8
4500
4500
6319
45
400 L/K i
6806/07 i
4
2900
1800
NU324
72
4500
4500
400 J/H
6808/09
6-8
4500
4500
4
2000
1400
450 L/K i
7006/07 i
6
3200
NU328
93
6322
60
450 J/H
7008/09
4500
8
4500
Tab. 8.7 - Okresy smarowania łożysk kulkowych - seria W40
Obudowa
N.K.
Ilość
N.N.K.
Ilość
Bieguny
50 Hz (h)
60 Hz (h)
50 Hz (h)
60 Hz (h)
IEC
NEMA
Łożysko smaru (g)
Łożysko
smaru (g)
2 - 8
6309
13
20000
20000
6209
9
20000
20000
160M/L
254/6
2 - 8
6311
18
20000
20000
6209
9
20000
20000
2 - 8
6311
18
20000
20000
6211
11
20000
20000
180M/L
284/6
2 - 8
6312
21
20000
20000
6211
11
20000
20000
2 - 8
6312
21
20000
20000
6211
11
20000
20000
200M/L
324/6
2 - 8
6314
27
18000
14400
6211
11
20000
20000
2
6314
27
18000
14400
6212
13
20000
20000
225S/M
364/5
4 - 8
6314
27
18000
14400
6212
13
20000
20000
2
6314
27
18000
14400
6212
13
20000
20000
250S/M
404/5
4 - 8
6316
34
20000
20000
6212
13
20000
20000
2
6314
27
18000
14400
6212
13
20000
20000
280S/M
444/5
4 - 8
6319
45
20000
20000
6314
27
20000
20000
2
6314
27
18000
14400
6314
27
18000
14400
280L
447/9
4 - 8
6319
45
20000
20000
6314
27
20000
20000
2
6314
27
4500
4500
6314
27
4500
4500
315G/F
5010/11
4 - 8
6319
45
4500
4500
6314
27
4500
4500
2
6218
24
2200
2200
6218
24
2200
2200
355J/H
L5010/11
4 - 8
6224
43
4500
4500
6218
24
4500
4500
2
6220
31
2200
2200
6220
31
2200
2200
400J/H
L5810/11
4 - 8
6228
52
4500
4500
6220
31
4500
4500
2
6220
31
2200
2200
6220
31
2200
2200
450K/J
L6808/09
4 - 8
6228
52
4500
4500
6220
31
4500
4500
47
Tab. 8.8 - Okresy smarowania cylindrycznych łożysk wałeczkowych - seria W40
Obudowa
N.K.
Ilość
N.N.K.
Ilość
Bieguny
50 Hz (h)
60 Hz (h)
50 Hz (h)
60 Hz (h)
IEC
NEMA
Łożysko
smaru (g)
Łożysko
smaru (g)
225S/M
364/5
4 - 8
NU314
27
20000
20000
6314
27
20000
20000
250S/M
404/5
4 - 8
NU316
34
20000
20000
6314
27
20000
20000
280S/M
444/5
4 - 8
NU319
45
20000
18800
6314
27
20000
20000
280L
447/9
4 - 8
NU319
45
20000
18800
6314
27
20000
20000
315G/F
5010/11
4 - 8
NU319
45
4500
4500
6314
27
4500
4500
355J/H
L5010/11
4 - 8
NU224
43
4500
4500
6218
24
4500
4500
400J/H
L5810/11
4 - 8
NU228
52
4500
3300
6220
31
4500
4500
450K/J
L6808/09
4 - 8
NU228
52
4500
3300
6220
31
4500
4500
Tab. 8.8 - Okresy smarowania cylindrycznych łożysk wałeczkowych i okresy smarowania łożysk kulkowych - seria W60
Ilość
Ilość
Obudowa
N.K.
N.N.K.
Bieguny
smaru
50 Hz (h)
60 Hz (h)
smaru
50 Hz (h)
60 Hz (h)
IEC
NEMA
Łożysko
Łożysko
(g)
(g)
2
6218
24
2300
1500
6218
24
2300
1500
355H/G
5810/11
Montaż
4/8
6224
43
4500
4500
6218
24
4500
4500
w pozycji
2
6220
31
1800
1200
6220
31
1800
1200
poziomej
400J/H
L5810/11
4/8
6228
52
4500
4500
6220
31
4500
4500
Łożyska
2
6220
31
1800
1200
6220
31
4500
1200
kulkowe
400G/F
6810/11
4/8
6228
52
4500
4500
6220
31
4500
4500
4
4500
6218
4500
355H/G
5810/11
NU224
43
24
Montaż
6/8
4500
6218
4500
w pozycji
4
1500
6218
1500
poziomej
400J/H
L5810/11
NU228
52
4500
4500
6/8
4500
6220
4500
Łożyska
31
4
1500
6220
1500
wałeczkowe
400G/F
6810/11
NU228
52
6/8
4500
6220
4500
Każde 15ºC wyższej temperatury łożyska oznacza skrócenie podanego w tabeli okresu smarowania o połowę.
Okres smarowania silnika określony przez producenta dla silnika mocowanego w poziomie należy skrócić
o połowę, gdy silnik zostanie zamontowany w pionie (po otrzymaniu autoryzacji od firmy WEG).
W zastosowaniach specjalnych, takich jak wysoka i niska temperatura, żrące powietrze, napędzanie
falownikiem itd. odpowiednie informacje o ilości smaru i odstępach smarowania można uzyskać od firmy WEG.
8.2.1.1. Silnik bez smarownicy
Silniki bez smarownicy muszą być smarowane zgodnie z istniejącym planem konserwacji. Demontaż silnika musi
być przeprowadzony zgodnie z poz. 8.3. Jeśli silniki są wyposażone w łożyska ekranowane (np. ZZ, DDU, 2RS,
VV), po upływie okresu eksploatacyjnego smaru łożyska te muszą być wymieniane.
8.2.1.2. Silnik ze smarownicą
Aby nasmarować łożysko przy zatrzymanym silniku, należy wykonać następujące czynności:
g Przed smarowaniem należy dokładnie wyczyścić smarowniczkę i jej otoczenie.
g Podnieść zabezpieczenie wlotu smaru.
g Zdjąć korek spustowy smaru.
g Wprowadzić ok. połowy ilości smaru podanej na tabliczce znamionowej silnika i uruchomić silnik
z prędkością znamionową na ok. 1 min.
g Wyłączyć silnik i wprowadzić resztę smaru.
g Opuścić zabezpieczenie wlotu smaru i założyć ponownie zabezpieczenie wylotu.
Aby nasmarować uruchomiony silnik, należy wykonać następujące czynności:
g Przed smarowaniem należy dokładnie wyczyścić smarowniczkę i jej otoczenie.
g Wprowadzić całą ilość smaru podaną na tabliczce znamionowej silnika.
g Opuścić ponownie zabezpieczenie wlotu smaru.
Do smarowania należy używać tylko ręcznej smarownicy.
Jeżeli silnik ma mechanizm sprężynowy do usuwania smaru, nadmiar smaru należy usunąć, pociągając pręt i
czyszcząc sprężynę do momentu, w którym sprężyna przestanie usuwać smar.
48
8.2.1.3. Zgodność smaru Mobil Polyrex EM z innymi smarami
Smar Mobil Polyrex EM to olej mineralny z zagęszczaczem polimocznikowym, nie jest zgodny z innymi
smarami.
Należy się skontaktować z WEG, jeśli konieczne jest stosowanie smaru innego typu.
Nie zaleca się mieszania smarów różnych typów. W takim przypadku należy przed nałożeniem nowego smaru
oczyścić łożyska i kanały smarowania.
Używany smar musi mieć dodane inhibitory korozji i utleniania.
8.2.2. Łożyska smarowane olejem
Aby zmienić olej w silniku smarowanym olejowo, należy wykonać następujące czynności:
g Wyłączyć silnik;
g Wyjąć gwintowany korek spustowy oleju;
g Otworzyć zawór i odprowadzić olej;
g Zamknąć zawór spustowy;
g Założyć ponownie gwintowany korek spustowy;
g Uzupełnić olej w ilości i rodzaju wskazanym na tabliczce znamionowej;
g Sprawdzić poziom oleju. Poziom oleju jest prawidłowy, gdy widać go na środku wziernika.
g Założyć ponownie korek wlotu oleju;
g Sprawdzić, czy nie dochodzi do wycieku oleju i czy wszystkie nieużywane korki gwintowane zostały
zamknięte.
Wlot oleju
Wziernik poziomu oleju
Wylot oleju
Zawór wylotu oleju
Rys. 8.1 - Łożysko smarowane olejem - montaż w pozycji pionowej
Wlot oleju
Wziernik poziomu oleju
Wylot oleju
Rys. 8.2 - Łożysko smarowane olejem - montaż w pozycji poziomej
49
Olej smarowy należy wymieniać z częstotliwością podaną na tabliczce znamionowej lub gdy zostanie
zauważone pogorszenie się jego jakości. Należy pamiętać o okresowym sprawdzaniu lepkości i pH oleju.
Poziom oleju, który powinien dochodzić do środkowej części wziernika, należy sprawdzać codziennie.
Gdy ma zostać użyty olej o innej lepkości, należy skontaktować się z firmą WEG.
Uwaga:
Silniki HGF do montażu w pionie z wysokim naciskiem osiowym są wyposażone w łożyska NK smarowane smarem stałym oraz łożyska
NNK smarowane olejem. Łożyska NK muszą być smarowane zgodnie z zaleceniami podanymi w poz. 8.2.1. Tab. 8.9 przedstawia rodzaj
i ilość oleju wymagane do smarowania danego silnika.
Tab. 8.9 - Właściwości oleju w silnikach HGF do montażu w pionie z wysokim naciskiem osiowym
Obudowa
Oznaczenie
Specyfikacja
Bieguny
Olej (l)
Okres (h)
Smar
IEC
NEMA
łożyska
smaru
315L/A/B i
5006/7/8T i
4-8
29320
20
315C/D/E
5009/10/11T
Olej mineralny
355L/A/B i
5807/8/9T i
FUCHS
ISO VG150
4-8
29320
26
355C/D/E
5810/11/12T
Renolin
z dodatkami
400L/A/B i
6806/7/8T i
8000
DTA 40 /
przeciwpienią-
4-8
29320
37
Mobil SHC
cymi i przeci-
400C/D/E
6809/10/11T
629
wutleniaczo-
wymi
450
7006/10
4-8
29320
45
8.2.3. Łożyska smarowane mgłą olejową
Należy sprawdzić warunki serwisowe uszczelek. Uszczelki należy wymieniać wyłącznie na oryginalne.
Przed złożeniem elementu należy wyczyścić uszczelki (pokrywy łożyska, osłony zakończenia itd.).
Połączenie pokrywy łożyska i osłony zakończenia należy uszczelnić. Użyty uszczelniacz musi być zgodny
z wykorzystanym olejem smarowym. Przewody smarowania (wlot i wylot oleju oraz spust silnika) należy
podłączyć zgodnie z rys. 6.12.
8.2.4. Łożyska tulejowe
Olej smarowy w łożyskach tulejowych należy wymieniać w okresach podanych w tab. 8.10. Aby wymienić olej,
należy wykonać następujące czynności:
g Łożysko NNK: zdjąć płytę ochronną z pokrywy wentylatora.
g Odprowadzić olej przez spust znajdujący się na spodzie łożyska (patrz rys. 8.3).
g Zamknąć otwór spustowy oleju.
g Zdjąć korek wlotu oleju.
g Napełnić łożysko tulejowe określonym olejem w odpowiedniej ilości.
g Sprawdzić, czy olej jest widoczny na środkowej części wziernika.
g Założyć ponownie korek wlotu oleju.
g Sprawdzić, czy olej nie wycieka.
Wlot oleju
Wziernik poziomu oleju
Wylot oleju
Rys. 8.3 - Łożysko tulejowe
50
Tab. 8.10 - Właściwości oleju w łożyskach tulejowych
Obudowa
Oznaczenie
Olej
Specyfikacja
Bieguny
Okres (h)
Smar
IEC
NEMA
łożyska
(l)
smaru
315
5000
Olej mineralny
355
5800
ISO VG32 z do-
FUCHS
datkami prze-
400
6800
2
9-80
8000
Renolin
ciwpieniącymi
DTA 10
3,6
i przeciwutlenia-
450
7000
czowymi
315
5000
9-90
Olej mineralny
355
5800
9-100
ISO VG46 z do-
400
6800
11-110
FUCHS
datkami prze-
4-8
8000
Renolin DTA 15
ciwpieniącymi
450
7000
4,7
i przeciwutle-
11-125
500
8000
niaczowymi
Olej smarowy należy wymieniać z częstotliwością podaną na tabliczce znamionowej lub gdy zostanie
zauważone pogorszenie się jego jakości. Należy pamiętać o okresowym sprawdzaniu lepkości i pH oleju.
Poziom oleju, który powinien dochodzić do środkowej części wziernika, należy sprawdzać codziennie.
Gdy ma zostać użyty olej o innej lepkości, należy skontaktować się z firmą WEG.
8.3. MONTAŻ I DEMONTAŻ SILNIKA
Silnik może być naprawiany wyłącznie przez wykwalifikowanych pracowników oraz zgodnie
z przepisami prawa krajowego. Do demontażu i montażu silnika należy zawsze stosować
odpowiednie narzędzia i urządzenia.
Czynności demontażowe i montażowe mogą być wykonywane wyłącznie po odłączeniu zasilania
i całkowitym zatrzymaniu silnika.
Na zaciskach silnika w skrzynce zaciskowej mogą występować groźne napięcia. Kondensatory
zachowują ładunek elektryczny nawet przy braku bezpośrednio podłączenia do zasilania, przy
grzejnikach przeciwkondensacyjnych podłączonych do silnika lub gdy rolę grzejnika
przeciwkondensacyjnego pełni uzwojenie silnika.
Przy silniku napędzanym falownikiem nawet po jego zatrzymaniu na zaciskach silnika w skrzynce zaciskowej
mogą występować groźne napięcia.
Przed rozpoczęciem demontażu należy zapisać parametry montażu, takie jak schemat połączeniowy zacisków,
ustawienie/wyrównanie itd. Będzie to potrzebne przy ponownym montażu silnika.
Silnik należy ostrożnie demontować, uważając, aby nie porysować obrabianych powierzchni ani nie uszkodzić
gwintów.
Silnik należy złożyć na płaskiej powierzchni zapewniającej solidne podparcie. Aby uniknąć wypadków, silniki
bez nóżek należy trwale przymocować do podstawy.
Pracując z silnikiem, należy zachować ostrożność tak, aby nie uszkodzić elementów izolowanych — uzwojeń,
izolowanych łożysk kulkowych, kabli zasilania itd.
Elementy uszczelniające, takie jak uszczelnienia łączeń i łożysk należy zawsze wymienić, gdy zużyją się lub
zostaną uszkodzone.
Silniki o klasie ochronnej wyższej niż IP55 są dostarczane z uszczelnieniami łączeń i śrub Loctite 5923 (Henkel).
Przed montażem silnika należy usunąć stare uszczelnienie Loctite 5923 z elementów i nałożyć nowe.
W przypadku serii silników W50 i HGF dostarczanych z wentylatorami osiowymi, silnik i wentylator osiowy mają
różne oznaczenia wskazujące kierunek obrotów, aby uniemożliwić nieprawidłowy montaż.
Wentylator osiowy należy zamontować tak, aby strzałka wskazująca kierunek obrotów była zawsze widoczna
od strony bez napędu. Oznaczenie na łopatce wentylatora osiowego - CW (clockwise, obroty zgodnie z ruchem
wskazówek zegara) lub CCW (counterclockwise, obroty przeciwnie do ruchu wskazówek zegara) - wskazuje
kierunek obrotów silnika przy obserwacji od strony z napędem.
51
8.3.1. Skrzynka zaciskowa
Aby zdjąć pokrywę skrzynki zaciskowej i odłączyć/podłączyć nowe kable zasilania oraz podłączyć kable do
akcesoriów, należy wykonać następujące czynności:
g Odkręcając śruby, należy upewnić się, czy pokrywa skrzynki zaciskowej nie spowoduje uszkodzenia
elementów znajdujących się w skrzynce;
g Jeśli pokrywa skrzynki zaciskowej jest wyposażona w śrubę oczkową do podnoszenia, należy jej zawsze używać;
g Jeśli silnik ma listwę zacisków, należy się upewnić, czy zaciski silnika zostały zmontowane z użyciem
prawidłowego momentu (patrz tab. 8.11);
g Należy się upewnić, czy kable nie stykają się z ostrymi krawędziami;
g Należy się upewnić, czy oryginalna klasa zabezpieczeń IP podana na tabliczce znamionowej silnika nie uległa
zmianie. Kable zasilania i sterowania muszą być wyposażone w elementy (np. dławiki i kanały) spełniające
standardy i wymagania przepisów obowiązujące w kraju, w którym silnik jest używany;
g Należy się upewnić, czy urządzenia do redukcji ciśnienia (jeśli występują) są w nienagannym stanie. Aby
zapewnić odpowiednią klasę ochrony, uszczelki w skrzynce zaciskowej przeznaczone do ponownego
użytku muszą być w nienaruszonym stanie i być poprawnie założone;
g Śruby zabezpieczające pokrywy skrzynki zaciskowej należy zacisnąć, stosując odpowiedni moment
obrotowy (patrz tab. 8.11).
Tab. 8.11 - Moment dokręcania śrub zabezpieczających [Nm]
Typ śruby i uszczelka
M4
M5
M6
M8
M10
M12
M16
M20
M20
Śruba sześciokątna/ śruba z gniazdem
Od 3,5
Od 6
Od 14
Od 28
Od 45
Od 75
Od 115
Od 230
-
sześciokątnym (połączenie sztywne)
do 5
do 9
do 20
do 40
do 70
do 110
do 170
do 330
Śruba łącząca z rowkiem
Od 1,5
Od 3
Od 5
Od 10
-
-
-
-
-
(połączenie sztywne)
do 3
do 5
do 10
do 18
Śruba sześciokątna/ śruba z gniazdem
Od 3
Od 4
Od 8
Od 18
Od 25
Od 30
Od 35
-
-
sześciokątnym (połączenie elastyczne)
do 5
do 8
do 15
do 30
do 40
do 45
do 50
Śruba łącząca z rowkiem
Od 3 do
-
4 do 8
8 do 15
-
-
-
-
-
(połączenie elastyczne)
5
Od 1 do
Od 2 do
Od 4 do
Od 6,5
Od 10
Od 15,5
Od 30
Od 50
Listwy zacisków
-
1,5
4 1)
6,5
do 9
do 18
do 30
do 50
do 75
Od 1,5
Od 3 do
Od 5 do
Od 10
Od 28
Od 45
Od 115
Zaciski uziemienia
-
-
do 3
5
10
do 18
do 40
do 70
do 170
8.4. SUSZENIE IZOLACJI UZWOJENIA STOJANA
Silnik należy całkowicie rozebrać. Następnie należy zdjąć osłony zakończeń, wirnik z wałem, osłonę wentylatora,
wentylator i skrzynkę zaciskową. Dopiero wówczas można przenieść nawinięty stojan z obudową do pieca
w celu suszenia. Nawinięty stojan należy umieścić w piecu o temperaturze maks. 120°C na dwie godziny.
W przypadku większych silników konieczne może być dłuższe suszenie. Po zakończeniu suszenia należy
odczekać, aż stojan schłodzi się do temperatury pokojowej. Zmierzyć ponownie rezystancję izolacji zgodnie
z poz. 5.4. Jeśli rezystancja izolacji nie spełnia wartości określonych w tab. 5.3, należy powtórzyć proces suszenia
stojana. Jeśli po kilku suszeniach nie nastąpi poprawa rezystancji izolacji, należy znaleźć przyczynę jej spadku.
Konieczna może być wymiana uzwojenia silnika. W razie wątpliwości należy skontaktować się z firmą WEG.
Aby uniknąć porażenia prądem, przed pomiarem i bezpośrednio po nim należy uziemić zaciski silnika.
Jeżeli silnik jest wyposażony w kondensatory, przed rozpoczęciem serwisowania należy je
rozładować.
8.5. CZĘŚCI ZAMIENNE
Zamawiając części zamienne, należy podać pełne oznaczenie silnika, wskazując typ silnika, kod i numer
seryjny podane na tabliczce znamionowej.
Części zamienne należy zawsze kupować w autoryzowanych punktach serwisowych WEG. Używanie
nieoryginalnych części zamiennych może spowodować awarię silnika, spadek wydajności i unieważnienie
gwarancji na produkt.
Części zamienne należy magazynować w suchym, czystym i odpowiednio wentylowanym pomieszczeniu
o wilgotności względnej poniżej 60%, temperaturze otoczenia od 5 do 40ºC, w miejscu nienarażonym na
gwałtowne zmiany temperatur oraz wolnym od kurzu, wibracji, gazów i substancji żrących. Części zamienne
należy przechowywać w pozycji, w której mają być eksploatowane. Nie wolno na nich niczego ustawiać.
Pokrywa skrzynki zaciskowej
Podpora skrzynki zaciskowej
Skrzynka zaciskowa
Pokrywa wentylatora
Tabliczka znamionowa
Śruba oczkowa
Osłona NK
Łożysko
Pokrywa łożyska NK
Wał
Pierścień W-ring
Wentylator
Osłona NNK
Klin
Wirnik
Pokrywa łożyska NNK
Obudowa
Nawinięty stojan
Rys. 8.4 - Widok rozstrzelony elementów silnika W22
9. INFORMACJE DOTYCZĄCE OCHRONY ŚRODOWISKA
Informacje o utylizacji i ochronie środowiska dla silników elektrycznych są dostępne w dokumencie 14519468
na stronie internetowej
10. KARTA WYKRYWANIA I USUWANIA USTEREK
Niniejsza karta wykrywania usterek przedstawia podstawową listę nietypowych zachowań, które mogą
wystąpić podczas pracy silnika, oraz czynności korygujących. W razie wątpliwości należy skontaktować się z
punktem serwisowym WEG.
Problem
Możliwa przyczyna
Działanie korygujące
Sprawdzić panel sterowania i kable zasilania
Kable zasilania są przerwane
silnika
Silnik nie daje się uruchomić, ani
Przepalone bezpieczniki
Wymienić przepalone bezpieczniki
sprzężony, ani rozprzężony.
Skorygować połączenie silnika zgodnie ze
Nieprawidłowe podłączenie silnika
schematem połączeń
Zablokowany wirnik
Sprawdzić, czy wał silnika obraca się swobodnie
Moment obrotowy obciążenia jest za
Nie uruchamiać silnika pod obciążeniem
Silnik pracuje bez obciążenia, ale po
wysoki podczas rozruchu
podłączeniu obciążenia przerywa pracę.
Silnik zaczyna pracować bardzo powoli
Sprawdzić wymiarowanie instalacji
Na kablach zasilania występuje zbyt wysoki
i nie osiąga prędkości znamionowej
(transformator, przekrój kabla, przekaźniki,
spadek napięcia.
wyłączniki itp.).
Element układu napędowego lub
Sprawdzić siłę napędzania, sprzęgło
napędzane urządzenie uległy uszkodzeniu
i ustawienie
Wyrównać lub ustawić silnik względem
Podstawa jest źle lub nierówno ustawiona
napędzanej maszyny.
Elementy silnika lub napędzanego
Ponownie wyważyć urządzenia.
urządzenia są źle wyważone.
Nietypowy/nadmierny hałas
Silnik i sprzęgło były wyważane różnymi
Ponownie wyważyć silnik.
metodami (półklinem, całym klinem).
Kierunek obrotów silnika jest nieprawidłowy.
Odwrócić kierunek obrotów silnika.
Poluzowane śruby.
Dokręcić śruby.
Podłoże wpada w rezonans.
Sprawdzić konstrukcję podłoża.
Łożyska są uszkodzone.
Wymienić łożyska.
Wyczyścić wlot i wylot powietrza oraz żebra
chłodzące.
Sprawdzić, czy jest zachowana minimalna
Niewystarczające chłodzenie.
odległość między pokrywą wentylatora
i ścianą. Patrz poz. 7.
Sprawdzić temperaturę powietrza na wlocie.
Zmierzyć prąd silnika, ocenić zastosowanie
Przeciążenie
silnika i jeśli to konieczne, zmniejszyć
obciążenie.
Liczba rozruchów na godzinę jest zbyt
wysoka lub moment bezwładności
Zmniejszyć liczbę rozruchów na godzinę.
obciążenia jest za duży.
Sprawdzić napięcie zasilania silnika.
Silnik się przegrzewa.
Napięcie zasilania jest za wysokie.
Napięcie zasilania nie może przekraczać
zakresu tolerancji określonego w poz. 7.2.
Sprawdzić napięcie zasilania silnika
i występowanie spadków napięcia.
Napięcie zasilania jest za niskie.
Napięcie zasilania nie może przekraczać
zakresu tolerancji określonego w poz. 7.2.
Zasilanie jest przerywane.
Sprawdzić podłączenie kabli zasilania.
Sprawdzić, czy bezpieczniki nie są
przepalone, polecenia nie są nieprawidłowe,
Napięcie na zaciskach silnika jest
nie pojawiły się niezrównoważenie napięcia
niezrównoważone.
na linii zasilania, błąd fazy lub uszkodzenie
kabli zasilania.
Kierunek obrotów silnika nie jest zgodny
Sprawdzić, czy kierunek obrotów jest
z kierunkiem pracy jednokierunkowego
zgodny ze strzałką na osłonie zakończenia.
wentylatora.
Za dużo smaru/oleju.
Starzenie się smaru/oleju.
Oczyścić łożysko i nasmarować je według
podanych zaleceń.
Stosowany smar lub olej nie odpowiada
wskazanemu.
Łożysko się przegrzewa.
Nasmarować łożysko według podanych
Brak smaru/oleju.
zaleceń.
Nadmierne siły osiowe lub promieniowe
Zmniejszyć napięcie pasa.
z powodu napięcia pasa.
Zmniejszyć obciążenie silnika.
55

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

///////////////////////////////////////